اثر عصاره دم کرده پوست قرمز پسته بر بروز علائم سندروم ترک مرفین در موش صحرایی

بسیاری از گون های گیاهی باعث کاهش قابل ملاحظه ای در بروز علایم سندروم ترک (Withdrawal Syndrome) پس از تزریق نالوکسان در حیوانات آزمایشگاهی وابسته به مرفین می شوند. در این تحقیق براساس یک مطالعه اولیه، تاثیر دم کرده پوست قرمز پسته اهلی (Pistacia Vera) بر بروز و شدت علایم فوق در موش صحرایی وابسته به مرفین مورد بررسی قرار گرفت.
در این مطالعه از 42 سرموش نر بالغ از نژاد NMRI استفاده گردید. به منظور ایجاد وابستگی به مرفین درحیوانات، مرفین در غلظت های مشخص به مدت 14 روز در آب آشامیدنی آنها حل شد. گروه کنترل (n=10) پس از وابستگی به مرفین در روز پانزدهم، نالوکسان به میزان 2 mg/kg به روش زیرجلدی دریافت کردند و سپس علایم سندروم ترک به مدت 20 دقیقه و کاهش وزن حیوان پس از 24 ساعت بررسی گردید. در چهار گروه دیگر (n=8)، 30 دقیقه قبل از تزریق نالوکسان در روز پانزدهم، دم کرده پوست قرمز پسته به روش داخل صفاقی با دوزهای 100، 50، 25 mg/kg و 200 به حیوان تزریق و بروز و شدت علایم سندروم ترک بررسی گردید.
یافته های فوق نشان داد که در تمامی موش های وابسته به مرفین، سه علامت writhing، اسهال و کاهش وزن وجود دارد. تعداد writhing در مدت 20 دقیقه پس از تزریق نالوکسان به صورت وابسته به دوز در گروه های (P<0.05) 25 mg/kg، (P<0.05) 50 و (P<0.01)100 از دم کرده فوق نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری داشت. این در حالی است که بروز اسهال در تمام گروه های دریافت کننده دم کرده (P<0.01) و وزن حیوان درگروه های 50 و 100 (به ترتیب P<0.01، P<0.05)، کاهش معنی داری نشان داد. در هر سه علامت، کاهش در دوز 100 mg/kg بیشتر بود (P<0.01).
داده های فوق نشان داد که دم کرده پوست قرمز پسته می تواند به صورت وابسته به دوز در کاهش علایم سندروم ترک مرفین موثر باشد ولیکن افزایش دوز از یک میزان مشخص باعث کاهش اثر گیاه شده و اثرات سمی آن به وجود می آید. بنابراین استفاده از دم کرده پوست این گیاه برای کاهش علایم سندروم ترک، نیاز به مطالعات بیشتر در زمینه شناخت مکانیسم و خواص فارماکوکینتیک و فارماکودینامیک آن دارد.