بررسی بقاء بدون عارضه قلبی در بیماران تالاسمی ماژور شهر شیراز 1384

تالاسمی ماژور شایع ترین بیماری کم خونی همولیتیک در جهان است و عدم تزریق منظم دسفرال حین درمان این بیماران باعث عوارض متعددی در ایشان می شود که شایع ترین آنها عوارض قلبی مانند نارسایی قلبی، پریکاردیت و آریتمی است که شایع ترین علت مرگ در بیماران تالاسمی ماژور نیز می باشند. هدف این مطالعه بررسی احتمال تجمعی رخداد و عوامل موثر در این عارضه می باشد.

در این مطالعه تعداد 806 بیمار تالاسمی ماژور مراجعه کننده به بخش کولیز بیمارستان شهید دستغیب شیراز به روش سرشماری و به صورت گذشته نگر با استفاده از یک فرم جمع آوری اطلاعات مورد بررسی قرار گرفتند. علاوه بر تعیین زمان بروز عوارض قلبی جهت تحلیل بقا، مشخصات دموگرافیک و زمان شروع و نوع خون دریافتی و زمان شروع و نحوه دریافت دسفرال نیز ثبت گردید. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیلی (مدل کاپلان مایرو آزمون Log Rank) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

دامنه سنی بیماران مورد مطالعه 1 تا 43 سال و میانگین سنی آنها 1543±6.82 سال بود. میزان شیوع عارضه قلبی 15.9% به دست آمد. میانگین سنی شروع عارضه قلبی و میانگین سن بیماران دارای عارضه به ترتیب 16.93±5.43 و 19.6±5.8 سال بود که متوسط سال های با عارضه قلبی در کل بیماران 2.67 سال برآورد شد. میانه زمان بقا بدون عارضه قلبی یا زمان احتمال 50 درصدی رخداد با سن، سطح سواد والدین و سن شروع تزریق دسفرال ارتباط معنی داری از لحاظ آماری مشاهده شد (P<0.01).

شروع زودرس تزریق خون در صورت شروع دیررس تزریق دسفرال باعث بالا رفتن احتمال تجمعی رخداد و شروع زودرس عوارض قلبی می شود. برای جلوگیری از عوارض توصیه می شود که شروع تزریق خون و دسفرال به موقع و متناسب با همدیگر باشند. نقش آموزش به والدین در اینجا بسیار حایز اهمیت است.