وضعیت شاخص های روش تحقیق در پایان نامه های دکترای عمومی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه (84 - 1367)

پایان نامه به دلیل این که آموزش دانش، مهارت و روش شناسی تحقیق برای دانشجویان است دارای اهمیت ویژه می باشد. لذا مطالعه حاضر به منظور بررسی شاخص های ده گانه روش تحقیق در پایان نامه های پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه طی سالهای 84-1367 انجام گرفت.
در این مطالعه توصیفی - تحلیلی 218 پایان نامه پژوهشی دانشجویان دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه طی 18 سال با استفاده از نمونه گیری چند مرحله ای بررسی شد. میانگین نمرات پایان نامه ها در پنج دوره زمانی مقایسه گردید. داده ها با استفاده از یک چک لیست که حاوی 91 گزینه مربوط به ده شاخص روش تحقیق شامل عنوان، چکیده، بیان مساله، بازنگری متون، اهداف و فرضیات، روش اجرا، یافته ها، بحث، نتیجه گیری و منابع بود، جمع آوری و امتیاز هر یک از آنها برحسب اهمیت نسبی تعیین شد. حداکثر نمره یک پایان نامه 20 فرض شد که بر اساس مقیاس لیکرت در پنج رده قرارگرفت. برای تحلیل داده ها آزمون های مجذور کای، تی، آنالیز واریانس و تست تعقیبی توکی استفاده شد.
یافته ها نشان داد که میانگین نمره کل شاخص های ده گانه در پایان نامه های مورد بررسی 3.11 ±8.77 از 20 بوده است. به جز شاخص های «عنوان» که رتبه بسیار خوب و «یافته ها» که رتبه خوب اخذ کرده اند، بقیه شاخص ها در مرتبه متوسط، ضعیف یا نامناسب قرار داشتند. آزمون تی تفاوت معناداری را در نمره میانگین شاخص های ده گانه نشان داد (0.001 P<). نمره کل پایان نامه ها که در دوره زمانی اول 1.54±5.90 بود، در دوره های زمانی دوم تا پنجم به ترتیب به 2.36±7.73، 2.53±8.62، 2.41±11.28 و 2.33±12.40 افزایش یافت. به عبارت دیگر، میانگین امتیاز کل پایان نامه ها در دوره های زمانی دوم، سوم، چهارم و پنجم نسبت به دوره قبلی خود به ترتیب 30.5، 11.94، 30.85 و 9.93 درصد افزایش یافته است. آزمون آنالیز واریانس تفاوت معناداری را بین میانگین نمره کل پایان نامه ها در پنج دوره زمانی مورد مطالعه نشان داد (0.001 P<). آزمون تعقیبی توکی نشان داد همه دوره های زمانی به جز دو دوره، تفاوت معناداری با یکدیگر داشتند (0.001 P<).
بحث: مطالعه حاضر سیر بهبودی را در تدوین شاخص های ده گانه روش تحقیق در پایان نامه ها نشان داد. چنین به نظر می رسد که عواملی از قبیل زمان، تغییر آیین نامه پایان نامه ها، شرکت اساتید راهنما در کارگاه های روش تحقیق و دسترسی سریع به بانک های اطلاعاتی موجبات بهبودی در روند تدوین پایان نامه ها را فراهم آورده است