مدل سازی رهایش دارو از سامانه نوین پلیمری پاسخگو به دما

امروزه سامانه های دارو رسانی هوشمند پاسخگو به عوامل محرک کاربردهای متعددی را در زمینه علوم و مهندسی داروسازی دارند. این قبیل سامانه ها به واسطه تغییر در مقدار عامل محرک اعمال شونده بر آنها از قبیل دما، فشار، pH، نور، میدان های الکتریکی و مغناطیسی ماده دارویی را حسب نیاز و به طور هوشمند در بدن آزاد می کنند. از میان این سامانه های دارو رسانی هوشمند، بیشترین پژوهش ها روی سامانه های هوشمند پاسخگو به دما انجام شده است. در تهیه این قبیل سامانه ها اغلب از مواد پلیمری و هیدروژل های هوشمند استفاده می شود. با توجه به این که مواد پلیمری هوشمند پاسخگو به دما و همچنین سامانه های مبتنی بر آنها، علاوه بر دما به سایر محرک ها نیز پاسخگو هستند. بنابراین در عمل و به واسطه اثر سایر محرک ها، عملا پاسخگویی سامانه با اختلال مواجه شده و رهایش مطلوب و مورد نظر دارو و از آنها انجام نمی شود. افزون بر این، روابط ریاضی حاکم بر پاسخگویی آنها اغلب پیچیده و شامل روابطی ریاضی دشوار است. از این رو در پژوهش حاضر، یک سامانه دارو رسانی هوشمند پاسخگو به دما معرفی می شود که در آن رهایش دارو تنها در اثر تغییر دمای محیط آزاد سازی است، در ضمن روابط ریاضی حاکم بر آن به طور قابل ملاحظه ای ساده است. سامانه مورد نظر که دارای ساختار صفحه ای شکل مرکب از سه لایه است، در حالت شبه پایا مدل سازی شده و چگونگی اثر عوامل و مشخصه های اساسی سامانه روی پاسخگویی آن بررسی شده است. براساس نتایج حاصل از مدل سازی سامانه معلوم شد که نحوه پاسخگویی سامانه به نوع مواد تشکیل دهنده لایه های مختلف آن (و خواص فیزیکی و شیمیایی آنها)، ابعاد سامانه و سایر عوامل وابسته به آن بستگی دارد. به کمک نتایج حاصل می توان سامانه های دارو رسانی هوشمند پاسخگو به عامل محرک دما را با ویژگی های مطلوب و مورد نظر طراحی و تولید کرد.