بررسی تغییرات کورتیزول پلاسما در ورزشهای استقامتی

ورزش به عنوان یک محرک موجب تغییرات هورمونی از جمله افزایش کورتیزول در بدن می گردد. تحقیقات نشان می دهد سطح کورتیزول در طی ورزش های مختلف در اوقات مختلف شبانه روز تغییر می نماید. مطالعه حاضر با هدف تعیین سطح کورتیزول در اوقات مختلف شبانه روز در ورزشکاران دوهای استقامتی و بررسی اثرات این ورزش بر سطح تری آسیل گلیسرول انجام گرفت.

در این مطالعه مقطعی (Cross sectional)، 25 مرد ورزشکار دوهای استقامتی 25-18 ساله که بیش از 5 سال در این رشته ورزشی فعالیت نموده بودند و هر روز در دونوبت صبح و عصر 45 دقیقه می دویدند به همراه 25 مرد سالم غیر ورزشکار در همان گروه سنی انتخاب شدند. از افراد مورد آزمایش 20 دقیقه پس از انجام ورزش و نیز از افراد شاهد در دو نوبت صبح (بین ساعتهای 7 تا 8 صبح) بطور نا شتا و عصر (بین ساعات 20-19) خونگیری به عمل آمده و مقادیر کورتیزول و تری آسیل گلیسرول به ترتیب با روش ELISA و کیت زیست شیمی اندازه گیری شدند. مقادیر به دست آمده با استفاده از آزمون t-student محاسبه شد.

میانگین غلظت پلاسمایی کورتیزول در ورزشکاران صبح و عصر به ترتیب g/dI 1/1±25 و g/dI 5/1±12و در گروه شاهدg/dI 5/2±1 و g/dI 4/1±3 بود. میانگین غلظت تری آسیل گلیسرول در صبح و عصر در گروه ورزشکاران به ترتیب g/dI 80±6 و g/dI 25±150 و در گروه شاهد صبح g/dI 12±162 و در عصر g/dI 34±200 بود.

میزان کورتیزول پلاسما ورزشکاران در صبح حدود 2 برابر و در عصر نزدیک 4 برابر گروه شاهد بود و این افزایش کورتیزول منجر به کاهش محسوسی در غلظت تری آسیل گلیسرول آنها شده بود. از آنجائی که مقادیر این هورمون در صبح تقریبا 2 برابر عصر نزد ورزشکاران می باشد، به منظورگرفتن حداکثر نتیجه از ورزش از نظر مصرف چربی، کاهش وزن و ترقی رکوردهای ورزشی، انجام ورزشهای آئروبیک مثل دو استقامت در صبح توصیه می شود.