بررسی میزان مخاطره عوارض قلبی بیماری تالاسمی ماژور در مدل کاکس

تالاسمی ماژور شایع ترین کم خونی ارثی در دنیا و ایران است. تزریق مکرر خون به این بیماران موجب افزایش آهن ورودی به بدن شده و عدم تزریق منظم دسفرال باعث عوارض متعددی می شود که از جمله مهم ترین آنها عوارض قلبی است. هدف از این مطالعه بررسی میزان مخاطره عوارض قلبی بیماری تالاسمی و عوامل مرتبط با آن در مدل کاکس بود.
در این مطالعه توصیفی تحلیلی تعداد 806 بیمار تالاسمی ما‍ژور مراجعه کننده به بخش کولیز بیمارستان شهید دستغیب شیراز به روش سرشماری با استفاده از یک پرسشنامه ساختار یافته شامل: مشخصات دموگرافیک، زمان بروز عوارض، زمان شروع و نوع خون دریافتی، زمان شروع و نحوه دریافت دسفرال، در سال 85-1384 مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیلی (مخاطره تناسبی و فاصله اطمینان میزان مخاطره در مدل کاکس) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
میانگین سنی بیماران 15.34±6.82 سال بود. میزان شیوع عوارض قلبی، 15.9% (128 نفر) برآورد شد که در دختران و پسران به ترتیب 17.8% (71 نفر) و 14% (57 نفر) بود (P>0.05). میانگین سن شروع عوارض قلبی 16.93±5.4 سال برآورد شد که این سن در دختران و پسران به ترتیب 16.41±4.8 و 17.58±6 سال بود (P>0.05). میزان مخاطره عوارض قلبی در بیمارانی که دسفرال را 6-4 سالگی و بعد از 6 سالگی تزریق کرده اند به ترتیب 2.09 و 2.38 برابر بیمارانی است که تزریق دسفرال را قبل از 4 سالگی شروع کرده اند (P<0.05). با کاهش میزان سواد پدر و مادر میزان مخاطره عوارض قلبی افزایش می یابد (P<0.05). گروه خونی بیماران، نحوه تزریق دسفرال، جنسیت و نوع خون دریافتی، ارتباط معنی داری را با میزان مخاطره این عوارض نشان نداد.
شروع زودرس تزریق خون در صورت شروع دیررس تزریق دسفرال باعث بالا رفتن احتمال ابتلا به عوارض قلبی و شروع زودرس آن می شود. برای جلوگیری از عوارض قلبی توصیه می شود که شروع تزریق خون و دسفرال به موقع و متناسب با همدیگر باشند.