اعتباریابی، رواسازی و تعیین ساختار عاملی مقیاس راهبردهای مقابله ای نوجوانان

پژوهش حاضر با هدف اعتباریابی، رواسازی و تعیین ساختار عاملی مقیاس راهبردهای مقابله ای (فرایدنبرگ و لویس، 1993 الف) در نوجوانان ایرانی در نمونه ای به حجم 799 نفر از دانش آموزان دبیرستانی (345 پسر و 454 دختر) که با روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند، اجرا شد. ابزار پژوهش را دو پرسشنامه مقیاس راهبردهای مقابله ای نوجوانان (ACS) و فرم فارسی پرسشنامه سبک های دفاعی (اندروز، سینگ و بوند، 1993؛ بشارت، 1383) تشکیل داد. تحلیل سوالهای مقیاس بر پایه محاسبه درجه دشواری، قدرت تشخیص (ضریب دو رشته ای نقطه ای) و ضریب آلفای کرونباخ نشان داد 12 سوال که با کل مقیاس همبستگی ضعیف و منفی داشتند، با مفهوم انزوای مایوسانه تشکیل یک زیر مقیاس مستقل با ضریب آلفای 63/0 را می دهد. این ضریب، برای کل مقیاس برابر با 88/0 و ضریب بازآزمایی با فاصله (دو هفته) برابر با 71/0 بود. نتایج تحلیل مولفه های اصلی (PC) با استفاده از چرخش پروماکس نشان داد که پرسشنامه (با حذف 5 سوال بدون بار عاملی) از 9 عامل کمک طلبی، پیوندجویی، نگرانی پذیری، تلاش و پیشاپیش نگری، مثبت نگری، انکار ، پرخاشگری فعل پذیر، مذهب گرایی و فعالیت بدنی تشکیل شده است. شاخصهای برازش تحلیل عاملی تاییدی بر پایه نرم افزارLISREL، وجود عوامل نه گانه را تایید کرد. نتایج مقایسه مدل تحلیل عاملی مرتبه دوم و مدل تک عاملی برای بررسی ساختار عاملی مشخص کرد که مدل نخست با دو عامل مرتبه یکم یعنی سبک های سازش یافته (با پنج عامل) و سازش نایافته (با چهار عامل) برازش بیشتری نسبت به مدل تک عاملی دارد. همبستگی مثبت و معنادار بین عوامل نه گانه با پرسشنامه سبک های دفاعی، روایی همگرای مقیاس راهبردهای مقابله ای را تایید کرد.