اثرات invivoوin vitro عصاره آبی میوه سس بر فعالیت حرکتی ایلئوم موش صحرایی و مکانیسم احتمالی آن

سس گیاهی انگلی از خانواده Convolvulaceae است که در طب سنتی ایران جهت درمان بعضی از اختلالات گوارشی استفاده می شود. هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر عصاره آبی میوه گونه cuscuta pentagona بر فعالیت انقباضی ایلئوم موش صحرایی به صورت درون تنی و برون تنی و نیز بررسی مکانیسم احتمالی آن می باشد.
عصاره به روش دم کردن که منطبق با روش سنتی مصرف آن می باشد تهیه گردید. قطعه ایلئوم از موش بالغ نر نژاد ویستار جداگردید و در حمام بافت (10ml) حاوی محلول تایرود (37oC، pH7.4) و تحت 1 گرم کشش اولیه قرار داده شد و انقباضات آن به کمک ترانسدیوسر ایزوتونیک ثبت گردید. در مطالعات برون تنی انقباضات ایلئوم ناشی از کلرورپتاسیم و استیل کولین در غیاب و در حضور بعضی از مهارکننده ها و آنتاگونیست های مهم بررسی گردید. در مطالعات درون تنی نیز به گروه های مختلف موش ها، سالین، سه دوز مختلف عصاره و یا آتروپین تجویز شد و gastrointestinal transit اندازه گیری شد.
غلظت های تجمعی این عصاره (0.5 تا 8mg/ml) به صورت وابسته به غلظت انقباضات ایلئوم ناشی از کلرورپتاسیم (60mM) و استیل کولین (1mM) را کاهش داد (P<0.001). عملکرد ضد انقباضی عصاره ا اینکوبه کردن بافت (20 و یا 30 دقیقه) با فنتولامین (1mM)، پروپرانولول (1mM)، (100mM) L-NAME و نالوکسون (1mM) کاهش نیافت. در محلول تایرود بدون کلسیم، ایلئوم دپولاریزه شده (توسط کلرورپتاسیم 120mM)، با اضافه نمودن غلظت های تجمعی کلرور کلسیم (0.225 تا 3.6mM) انقباض وابسته به غلظت کلسیم را نشان داد. عصاره در غلظت های 2 و 4mg/ml به صورت وابسته به غلظت، انقباضات ناشی از کلرورکلسیم را کاهش داد (P<0.001). در مطالعه in vivo، تجویز خوراکی عصاره (250، 500 و 750 mg/kg) بعد از 4 ساعت بصورت وابسته به غلظت، gastrointestinal transit خوراک زغال را در موش صحرایی کاهش داد.
نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که عصاره آبی میوه سس احتمالا با دخالت کانال های کلسیم و بدون دخالت رسپتورهای آدرنرزیک (a و b)، رسپتورهای اووپیوئیدی و نیز بدون تاثیرگذاری بر سنتزنیتریک اکساید سبب شل شدن ایلئوم موش صحرایی شده است. این مطالعه in vivo و in vitro نشان داد که عصاره میوه سس (Cuscuta pentagona)، فعالیت حرکتی ایلئوم موش صحرایی را کاهش می دهد.