ماهیت رقابت پذیری: نگاهی چند بعدی

در تحقیقات مختلف و از جنبه سطح بررسی، رقابت پذیری در سه سطح ملی (کشوری)، صنعت و بنگاه (سازمان/ شرکت) مورد توجه قرار گرفته است. در این میان سطح بنگاه بیشتر از دو سطح دیگر مورد مداقه واقع شده است، بر همین اساس در این مقاله نیز ضمن بررسی کلی رقابت پذیری در سطوح ملی و صنعت، به بررسی عمقی آن در سطح بنگاه خواهیم پرداخت. از جنبه رویکرد بررسی، عمدتا بر اساس دو رویکرد محتوایی و فرایندی به شناسایی رقابت پذیری پرداخته شده است، بر مبنای رویکرد اول در شناسایی رقابت پذیری همواره باید بر نیازهای بازار و محیط تاکید شود در حالیکه در رویکرد دوم، بجای تمرکز بر تحلیل رقابت، فرایند دستیابی به شرایط رقابتی مورد توجه قرار می گیرد. در این مقاله در قالب بعد یا جنبه سوم شناسایی رقابت پذیری، مولفه های رقابت پذیری بنگاه در دو نوع تشکیل دهنده و تاثیرگذار دسته بندی شده اند. نکته قابل توجه این است که یک سری از مولفه ها که در سطح ملی به عنوان مولفه های تشکیل دهنده رقابت پذیری هستند ممکن است در سطوح صنعت و بنگاه به عنوان مولفه های تاثیرگذار بوده و بر عکس برخی از مولفه ها که در سطح بنگاه به عنوان مولفه های تاثیرگذار تلقی می شوند ممکن است در سطوح صنعت و ملی به عنوان مولفه های تشکیل دهنده باشند.