کارآیی اسانس گیاهان Artemisia sieberi Besser و Artemisia scoparia Waldst et Kit روی فعالیت زیستی سوسک چهار نقطه ای حبوبات

با توجه به خسارت بالای آفات انباری و اثر سو سموم شیمیایی، استفاده از ترکیبها و اسانسهای گیاهی بهترین وسیله برای کنترل آفات انباری محسوب می شوند. در این تحقیق اثرات اسانسهای دو گونه Artemisia sieberi Besser و Artemisia scoparia Waldst et Kit روی بازدارندگی تخم ریزی، تفریخ تخم مرغ و مرگ و میر لاروهای سن اول سوسک چهار نقطه ای حبوبات مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در شرایط دمایی 27±1 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 65±5 درصد و تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. از هر اسانس گیاهی غلظتهای مختلف در 5 تکرار مورد آزمایش قرار گرفت. با افزایش غلظت اسانسها تاثیر آنها روی بازدارندگی تخم ریزی، کاهش تفریخ تخم و مرگ و میر لاروهای سن اول آفت افزایش یافت. همچنین در غلظت 0.14 میکرولیتر بر گرم غذا اسانس A. sieberi و A. scoparia باعث بازدارندگی کامل تخم ریزی سوسک چهار نقطه ای حبوبات شدند. همچنین در بالاترین غلظت اسانسها (2.86 میکرولیتر بر لیتر هوا) باعث صد درصد مرگ و میر لارو سن اول شدند. گرچه اثر بازدارندگی تخم ریزی اسانس A. scoparia از A. sieberi بیشتر بوده است، اما اسانس این دو گیاه از نظر اثرات تخم کشی و لاروکشی اختلاف معنی داری با هم نداشته اند. مقادیر LC50 محاسبه شده برای تفریخ تخم و مرگ و میر لارو سن اول A. scoparia به ترتیب 1.11 و 1.06 میکرولیتر بر لیتر هوا بوده است که اختلاف معنی داری با A. sieberi ندارد. با توجه به خاصیت حشره کشی شدید هر دو گونه اسانس روی سوسک چهار نقطه ای حبوبات، استفاده از اسانس این گیاهان به عنوان یک حشره کش کم خطر و یا به عنوان الگویی برای ساخت حشره کش های جدید برای کنترل آفت انباری توصیه می شود.