نظریه سازی علمی در مطالعات مدیریتی و ارائه یک تجربه عملی

از منظر فلسفه علم «نظریات» زیربنای علوم تجربی می باشند [1، ص37]. نظریات علمی با توضیح چگونگی پدیده ها، حوزه معرفت بشری در علوم تجربی را شکل داده و با ایجاد مسائل تازه و مشارکت در شکل گیری نظریات جدید، این حوزه را گسترش می دهند.
در این مقاله یک روش سیستماتیک برای انجام مطالعات علوم انسانی و ارائه نظریه های علمی ارائه شده است. این کار از طریق استخراج مفاهیم نهفته در پدیده و ساختاردهی معانی آن صورت می گیرد. ساختار منطقی یک نظریه با تلفیق برهانی دانش تجربی (قضیه خاص) با دانش نظری (قضیه عام)، یافته های حاصل از استقرا را به گزاره های قیاسی مبدل ساخته و به این ترتیب به آن هویت علمی می بخشد. برای انجام این فرایند یک روش پرکاربرد با عنوان «رویش نظریه» معرفی و چگونگی شکل گیری «نظریه» از طریق آن ارائه شده است.
در ادامه مقاله به منظور تشریح بیشتر فرایند کار، یک تجربه عملی در مطالعات مدیریتی گزارش می شود. این مطالعه که به منظور «بررسی علل شکست استراتژی شرکتها» انجام گرفته با استفاده از روش مذکور در مطالعه 12 شرکت موضوع تحقیق، عوامل اصلی مؤثر در شکست استراتژی ها را در قالب دو نظریه ارائه داده است. در انتهای مقاله، چگونگی اعتبار بخشی نظریه ها از طریق «خطاسنجی» معرفی شده است.
منظور اصلی این مقاله آشنا ساختن محققان و پژوهشگران حوزه علوم انسانی با یکی از روش های ساخت نظریه های علمی (رویش نظریه) و ارائه یک گزارش از تجربه عملی به کارگیری این روش می باشد، هر چند باید توجه داشت که ضرورت اختصار، تحقق این منظور را در حد اشاره ها محدود کرده است.