تنوع ژنتیکی و تخصص میزبانی Verticillium dahliae در ایران Genetic diversity and host specificity of Verticillium dahliae in Iran

بیمارگر مهم اقتصادی مولد پژمردگی آوندی است که بیش از 160 گونه گیاهی را تحت تاثیر قرار می دهد. اغلب جدایه های این قارچ دامنه میزبانی وسیع دارند. چهل و پنج جدایه V. dahliae از میزبان متفاوت و مناطق مختلف ایران از میان گیاهان چوبی و زراعی مختلف بدست آمدند. تنوع ژنتیکی این جدایه ها براساس تعیین گروه های سازگاری رویشی انجام شد. سازگاری رویشی این جدایه ها با تلافی موتانت های نیت مکمل در کلیه ترکیبات ممکن مشخص گردید. سه گروه محلی سازگاری رویشی شناسایی و به صورت VCGB، VCGA و VCGC نشان داده شدند. همچنین گروه های سازگاری رویشی جدایه ها با استفاده از جدایه های مرجع بین المللی (OARDC) نیز تعیین گردید و دو گروه سازگاری رویشی در میان جدایه های مورد بررسی شامل VCG2B و VCG2A تعیین شد. 88% جدایه ها در VCG2B قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که تنوع ژنتیکی V. dahliae بسیار کم بوده و گروه های سازگاری رویشی با محدوده جغرافیایی ارتباط ندارند. تخصص میزبانی این قارچ نیز مورد بررسی قرار گرفت. آزمون های بیماری زایی در مورد 11 گونه گیاه میزبان مختلف با 18 جدایه قارچ انجام شد. گیاهان مختلف به جدایه های قارچ واکنش های متفاوت نشان دادند و از نظر حساسیت به قارچ به سه دسته تقسیم شدند: گیاهان با حساسیت زیاد (بادنجان، پنبه، پسته و بامیه)، گیاهان با حساسیت متوسط (آفتابگردان، ترب و کلزا)، گیاهان با حساسیت کم (گوجه فرنگی، فلفل، تربچه و کلم). جدایه های مختلف هم روی هر گیاه از نظر شدت بیماریزایی اختلاف معنی دار نشان دادند. گیاه نعناع که با 5 جدایه مایه زنی شده بود حساسیت کمتری نسبت به سایر میزبان های مورد آزمایش نشان داد