رویکرد اسلامی به روش شناسی پژوهش تربیتی: تبیین امکان و ضرورت

«روش شناسی پژوهش تربیتی» به عنوان نظریه ای در خصوص چگونگی و چرایی اکتساب معرفت با تمایز از بحث درباره روش ها و فنون تحقیق، منطقی را برای محققان و کاربران تحقیقات تربیتی فراهم می آورد تا دلایل استفاده از راهبردها و روش های خاص در تولید، گردآوری و توسعه انواع مشخص معرفت درباره پدیده های تربیتی را تبیین نمایند (اسکات و موریسن 2006).
بر این اساس مباحث روش شناسی تحقیق عمدتا بر مبانی فلسفی به ویژه مفروضات معرفت شناختی مبتنی هستند، اما با وجود رویکردهای مختلف به این مبحث، تردیدهایی درباره امکان و ضرورت رویکردی دینی و اسلامی به روش شناسی پژوهش تربیتی وجود دارد.
در این مقاله پس از توضیح مفهوم و قلمرو روش شناسی پژوهش تربیتی و نقش آن در مطالعات تربیتی، نخست مدعای اثبات گرایان مبنی بر عدم امکان پردازش رویکردی دینی و ارزشی به روش شناسی پژوهش، تحلیل و نقد گشته است، آنگاه با اشاره به انتقادات وارد بر الگوی تباین معرفتی با تعالیم وحیانی دین و مبانی آن و نیز امکانات و قابلیت های تعالیم اسلامی در جهت کمک به شناخت و هدایت جریان تعلیم وتربیت، لزوم ارائه رویکردی اسلامی به روش شناسی پژوهش تربیتی تشریح و در پایان اهم ویژگی های رویکرد مطلوب و پاره ای مطالعات و اقدامات زمینه ساز تحقق آن، معرفی شده است.