اثرات آللوپاتیکی عصاره آبی خردل وحشی بر رشد و برخی خصوصیات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی کلزا

در مزارع کلزا، خردل وحشی به وفور می روید وبه عنوان علف هرز عمده آن به حساب می آید. همانند برخی بذر های دیگر احتمالا از خردل وحشی ترکیبات آللوشیمیایی خاصی به در��ن خاک آزاد می شود که موجب آلودگی و تغییر رشد کلزا می شود. در این پژوهش از مزرعه کلزا بذور این دو گیاه جمع آوری گردید وآنگاه بذر کلزا در محیط کشت هوگلند و بذر خردل وحشی در مزرعه آزمایشی کشت داده شد. در مرحله 5-6 برگی خردل وحشی عصاره ای باتراکم 10 گرم پودر خشک در 100 میلی لیتر تهیه و از آن محلول های 5/0 و 5/1 درصد تهیه شد. عصاره بخش هوایی موجب کاهش طول ریشه، بخش هوایی، سطح برگ و وزن تر کلزا شد، لیکن عصاره ریشه تنها در تراکم 5/1در صد موجب بروز این آثار گردید. عصاره بخش هوایی در غلظت 5/1درصد موجب کاهش کلروفیل a و کلروفیل کل کلزا شد، لیکن عصاره ریشه ای در همین تراکم کلروفیل b را کاهش داد. در ضمن عصاره بخش هوایی موجب کاهش واکنش هیل در کلزا شد. به احتمال قوی در این راستا برخی ترکیبات آللوپاتیک خردل موجب کاهش سنتز ترکیبات پرفیرینی لازم برای سنتز کلروفیل و در نتیجه کاهش فتوسنتز می شوند. از جانب دیگر عصاره های بخش ریشه و اندام هوایی خردل وحشی موجب افزایش کربوهیدرات های محلول وکاهش کربوهیدرات های نامحلول شدند که می تواند دلالت بر کاهش ترکیباتی همچون سلولوز و در نتیجه ضعیف شدن دیواره سلولی داشته باشد. این عصاره ها در برگ کلزا موجب کاهش پروتئین و افزایش پرولین شدند. در ضمن با غلظت 5/1 درصد عصاره های مذکور فعالیت پراکسیدازی نیز در کلزا مشاهده گردید. کاهش پروتئین بیانگر فعالیت پروتئازی بوده که احتمالا برخی آمینواسید های حاصل همانند اسید گلوتامیک در سنتز پرولین وارد می شوند تا مقاومت گیاه را در ارتباط با فشار اسمزی بالا ببرد. فعالیت پراکسیدازی هم می تواند محرکی برای سنتز برخی ترکیبات پلی فنلی جهت مقاومت بیشتر گیاه باشد.