اکولوژی محیطی و رشد صنعت گردشگری (اکوتوریسم و ژئوتوریسم)

گسترش شهرنشینی از علل مهم شکل‏ گیری گردشگری قلمداد می گردد. تکامل و تراکم شهرها، تنگناها و محدودیت‏های خاصی را برای ساکنانش به وجود آورده و ادامه ‏ی چنین روندی باعث می‏ گردد که انسانها به دنبال گریزگاهی باشند که خود را برای مدتی از معضلات دست و پاگیر زندگی شهری رها ساخته، و زمانی را به تفریح و تفرج و ترمیم قوای تحلیل رفته اختصاص دهند. ساکنان شهرها به دلایل متعدد از جمله یکنواختی فیزیکی و فضایی شهرها با بافت نامتجانس و نامانوس طبیعی آنها و نیز انواع افسار گسیختگی‏ ها و فشارهای روحی و روانی و آلودگی‏های صوتی و زیست محیطی به اتخاذ تصمیماتی در زمینه ‏ی گذراندن اوقات فراغت وادار می‏ گردند. پس از قرن هجدهم میلادی و پس از انقلاب صنعتی تحول بزرگی در رشد، توسعه و پیدایش شهرها به وجود آمد و عوامل مختلفی نظیر تحول در حمل و نقل و سرعت مبادلات، پیدایش تخصص و تقسیم کار، پیشرفت در علوم پزشکی و بهداشت و در نتیجه ازدیاد جمعیت توام با کاهش مرگ و میر، گسترش مهاجرت‏ها، توسعه و تمرکز صنعت و تجارت و بازرگانی و نیز بالارفتن سطح درآمد، تنوع مشاغل، پیدایش و گسترش ارتباطات جمعی و...باعث گسترش شهرنشینی گردیدند. متعاقب این امر، دگرگونی ‏های عظیمی در نظامهای اجتماعی، اقتصادی(1)، زیست محیطی و شغلی ایجاد گردید و فشارهای روحی و روانی افزایش یافت و آلودگی‏های صوتی، ناراحتی ‏های عصبی، افسار گسیختگی‏ ها و...بروز نمود. به دنبال آشکار شدن بازتاب‏های منفی زندگی شهری، برنامه ‏ریزی در زمینه ‏ی اوقات فراغت، در صدر اولویت‏ های شهرها قرار گرفت و این امر به زایش گردشگری و جهانگردی منجر گردید. گردشگری (توریسم یا جهانگردی) پدیده‏ ای است که از دیر زمان با اشکال خاص خود در جوامع انسانی وجود داشته و به تدریج با تحولات تاریخی، مراحل تکامل خود را تا عصر حاضر طی نموده است. این پدیده، عموما بر پایه‏ ی سفر و جابه جایی بنا شده که خود، زاده‏ ی نیازهای گوناگون روانی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی انسان است.