تعیین مقدار ماده موثر گیاه شاتره گل ریز (Fumaria parviflora Lam)

در ایران 7 گونه گیاه علفی یک ساله از جنس شاتره (Fumaria L.) موجود می باشد. گونه دارویی این گیاه در دنیا Fumaria officinalis می باشد که دارای خاصیت صفرابر است. گونه دارویی شاتره (Fumaria officinalis) در ایران موجود نمی باشد و گونه ای از آن که در طب سنتی ایران مورد استفاده قرار می گیرد و خواص درمانی مشابهی با گونه دارویی آن دارد، گونه F. parviflora است. خواص درمانی که از این گونه ذکر شده است عبارتند از: اثر خلط آور، مدر، معرق، مقوی معده، تصفیه کننده خون، اشتهاآور، ملین، سمیت زدا، قابض، آرام بخش و موثر در رفع بیماری های پوستی.
در این مطالعه مقدار ماده موثره (فوماریک اسید) گیاه شاتره گل ریز(Fumaria parviflora) تعیین گردید.
بخش دارویی گیاه شاتره را اندام هوایی تشکیل می دهد. قسمت های هوایی گیاه در مرحله گلدهی در تیر ماه 1382 از مزرعه نمونه گیاهان دارویی پژوهشکده جهاددانشگاهی واقع در هلجرد جمع آوری گردید. گیاه پودر شده توسط دستگاه سوکسله و به ترتیب با استفاده از حلال های اتردوپترول، کلروفرم، استون و متانول عصاره گیری شد. فوماریک اسید عصاره با روش کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا (HPLC) تعیین مقدار گردید.
مقدار فوماریک اسید در پودر خشک گیاه معادل 0.93 درصد وزنی- وزنی تعیین گردید.