اصول نظریه حقوق فطری در اندیشه استاد مطهری

از نظر استاد مطهری تنها با توجه به حقوق طبیعی وفطری به عنوان مبنا و پشتوانه حقوق موضوعه است که بسیاری از مقررات و قوانین اسلامی قابل توجیه و تفسیر می باشد و گرنه تفسیر برخی از حقوق بدون توجه به مبانی طبیعی آنها از جمله اصل غائیت که تنها در فلسفه الهی مطرح است، ناممکن می باشد. اگر چه در فلسفه مادی غرب سخن ازحقوق بشر و طبیعت و حیوانات و محیط زیست می رود ولی مبنای صحیحی برای توجیه آن وجودندارد، زیرا به اصل غائیت و هدف داری جهان هستی توجه نشده است. در فلسفه الهی میان انسان و مواهب طبیعی علاقه غایی وجود دارد، یعنی مواهب عالم برای انسان آفریده شده و این فرع برپذیرش حکومت یک شعور کلی بر نوامیس عالم است که هر چیزی را برای غایتی آفریده و آنها راهماهنگ به سوی هدفی پیش می برد. ولی در فلسفه مادی این مساله پذیرفته نشده نیست و رابطه موجودات کاملا تصادفی است، لذا این فلسفه قادربه تفسیر و توجیه حقوق فطری نیست. شهیدمطهری نام این نظریه را حقوق فطری و طبیعی یا«نظریه حقوق عقلی » می نامد که مبتنی بر سه اصل است: 1- اصل غائیت 2- اصل هماهنگی نظام تکوین ونظام تشریع 3- اصل همدوشی حق و تکلیف این نظریه لوازم ونتایج چندی در پی دارد که براساس آن، برخی از مشکلات در حقوق اسلامی رفع و حل می شود.