پایش تغییرات لایه ازن درجو ایران با استفاده ازداده های ماهواره ای

داده های جمع آوری شده از لایه ازن در سالهای 1979 تا 1993 توسط سنجنده TOMS برروی ماهواره7 NIMBUS- به دفعات جو زمین را پوشش داده و داده های ازن کلی جمع آوری شده از طریق پردازش تصاویر ماهواره ای و اندازه گیری های میدانی، امکان بررسی روند تغییرات ازن در جو تمامی نقاط دنیا ازجمله ایران را میسر ساخته است. داده های این پژوهش در محدوده طول های جغرافیایی 5/47 و 5/56 درجه شرقی و عرض های جغرافیایی 5/26 و 5/38 درجه شمالی قرار دارد. این محدوده از ماکو درشمال غرب تا شرق بندرعباس در جنوب شرق را شامل می شود. میانگین سالانه ازن دارای افت و خیزهایی می باشد که توجیه آن را در گردش جو و فعالیت های صنعتی می توان یافت.این افت و خیزها به سمت یکنواختی میل می کند. در این پژوهش نشان داده می شود که این یکنواختی در فصول تابستان و پاییز به سرعت در حال وقوع بوده و برای عرض های میانه (همچون اصفهان) به مقادیر بسیار پایین در حال همگرایی است. البته این مسئله کم و بیش در تمامی منظقه های صنعتی ایران قابل مشاهده است.میزان ازن در فصول تابستان و پاییزکاهش می یابد. در ناحیه هایی همچون رشته کوه های البرز، استان اردبیل و دامنه جنوبی رشته کوه های البرز، آنومالی هایی در توزیع ازن در مقایسه با سایر نقاط دیده می شود ولی تا کنون به زیر حد مجاز نرسیده است. تغییرات میزان ازن در جو اصفهان بصورت مطالعه موردی با استفاده از پردازش تصاویر MODIS در باند 30 استخراج گردید که یافته فوق را تایید نمود.