طرح سه دیدگاه در منطق الطیر عطار

بی تردید منطق الطیر عطار، دل انگیزترین منظومه عرفانی فارسی است. در این اثر، سلوک سالکان خداجو از طلب تا فنا با بیانی رمزوار در قالب سفر مرغان سیمرغ جو ترسیم شده است.
عطار، پیش ازآغاز داستان در مقدمه ای هنرمندانه به معرفی سیزده پرنده (سالک): هدهد،موسیچه،طوطی،کبک،تنگ باز یا تند باز، دراج، بلبل،طاوس،تذرو،قمری، فاخته، باز، و مرغ زرین می پردازد. سه دیدگاه نگارنده به همین مقدمه نمادین مربوط است.
نویسنده در دیدگاه نخست با عنوان «پرنده گمشده عطار»، مرغ پنجم را «کبوتر» می داند نه «تنگ باز». دردیدگاه دوم با عنوان «هدهد و دوازده پرنده»، نگاه سؤال برانگیز به شمار این پرندگان سیزده گانه را به سوی شمار نمادین «یک و دوازده» جلب می کندو بالاخره در دیدگاه سوم با عنوان «مرغ زرین» به رمزگشایی از این مرغ شگفت و نا آشنا می پردازد.