مقایسه کارائی دوازده کنه کش/ حشره کش در دو سطح آلود گی مزارع لوبیا آلوده به کنه تارتن دو لکه ای (.Tetranychus urticae Koch) در منطقه لردگان استان چهار محال بختیاری

زریر سعید ی، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاریمسعود اربابی، بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی، تهرانکنه تارتن دو لکه ای (Tetranychus urticae Koch) از مهمترین آفات مزارع لوبیا منطقه لردگان استان چهار محال و بختیاری و بسیاری از مناطق ایران و جهان می باشد. خسارت کمی و کیفی این کنه تا صد درصد بر روی محصول لوبیا مشاهده شده است. برای استفاده بهینه از سموم مجاز، تاثیر 12 نوع کنه کش/ حشره کش شامل کلوفنتزین (SC %50)، پروپارژیک فرمولاسیون قد یم (EC %57) و فرمولاسیون جدید (570 EW)،وتتراد یفون(5/18% EC) و اتوکسازول(10% SC)، فن پیروکسی میت(5% SC)، آمیتراز (20% EC)، فن پروپاترین(10% EC و10% FL)، هگزاتیازوکس(10% EC)، برموپروپیلات(25% EC)، فنازوکوئین(20% SC) و شاهد (آب پاشی) بر روی جمعیت فعال کنه تارتن دو نقطه ای مزارع لوبیا مورد ارزیابی قرار گرفت. درصد تلفات کنه در تیمار ها و در دو سطح آلود گی 20 و 40 درصد برگ های لوبیا و در آزمایش اسپلیت پلات مورد مقایسه قرار گرفتند. زمان سم پاشی به عنوان فاکتور اصلی (د ر دو سطح آلود گی) و تیمار سموم به صورت فاکتور فرعی(د ر سیزد ه سطح) انتخاب گردید ند. جمعیت کنه تارتن در تیمارهای مختلف در نوبت های یک روز قبل، سه، هفت، چهارد ه و بیست و یک روز بعد از محلول پاشی با انجام نمونه برد اری برگ لوبیا از سطوح مختلف و شمارش کنه های زند ه در سطح زیرین برگ برآورد گردید. درصد تلفات توسط فرمول هند رسون-تیلتون محاسبه گردید. نتایج نشان د اد تاثیر تیمار ها در دو سطح آلود گی دارای اختلاف معنی د اری با یکد یگرند و همواره سمپاشی در سطح اول (یعنی 20% آلود گی برگ ها) بهترین نتیجه را د اشته است. اثر تیمار ها (سموم) نیز در زمان های مختلف نمونه برد اری از نظر آماری دارای اختلاف معنی د اری بود هاست به طوری که در 14 روز پس از سمپاشی مؤثرترین سموم علیه کنه تارتن لوبیا هگزی تیازوکس و اتوکسازول بودند و در مرحله بعد ی به ترتیب بروموپروپیلات، فنازوکوئین، آمیتراز، کلوفنتزین، تتراد یفون، فن پیروکسی میت، پروپارژیت فرمولاسیون جد ید، پروپارژیت فرمولاسیون قد یم، د انتیول فرمولاسیون قد یم و د انتیول فرمولاسیون جدید قرار د اشتند. استفاده به موقع و متناوب از سموم با تاثیر مناسب، ضمن کاهش د ز مصرفی و هزینه های اقتصادی می تواند در حفظ بیش تر محیط زیست نیز موثر واقع شود.