مقایسه عشایر اسکان یافته خودجوش و هدایت شده در تر سالی و خشکسالی از نظر درصد وابستگی دام به علوفه مرتعی

با وجود اهمیت بسیار زیاد مراتع در ایران، هر سال بر شدت تخریب آنها افزوده می شود. دام مازاد بر ظرفیت مراتع و جمعیت انسان بهره بردار مازاد بر ظرفیت مراتع در کنار سایر عوامل، به عنوان دو عامل اصلی تخریب مراتع در ایران به حساب می آیند. طرح ملی تعادل دام و مرتع با تکیه بر بسیج همه عوامل مؤثر در سیاستگذاری، برنامه ریزی، اجرا و نظارت و ارزیابی، تصمیمی است در جهت حذف عوامل مخرب مذکور. مجریان و بهره برداران هسته مرکزی فعالیت ها و برنامه های پیش بینی شده در طرح را تشکیل می دهند. بررسی و شناخت تصویری از مشارکت این افراد در اجرای طرح در سال های اخیر زمینه را برای مشارکت سایر مجریان فراهم خواهدکرد. تحقیق حاضر با درک این ضرورت در سال1383 انجام شد. جمعیت مورد بررسی در این تحقیق 119 نفر از مجریان طرح تعادل دام و مرتع از 15 استان کشورهستند. نتایج حاصل از همبستگی بین متغیرها ارتباط مثبت و معنی داری را بین ویژگی های طرح تعادل دام و مرتع (قابلیت اجرا وتحقق انتظارات) و برنامه های ترویجی (مراسم نمادین، فیلم ویدئویی، برنامه های رادیو- تلویزیونی و نشریات ترویجی) با مشارکت در برنامه های طرح تعادل دام و مرتع نشان می دهد. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیری نشان داد که متغیر تحقق انتظارات از میان متغیرهای مربوط به ویژگی های طرح تعادل دام و مرتع بیشترین تاثیر را در مشارکت مجریان در برنامه های طرح تعادل دام و مرتع دارد. از میان متغیرهای مربوط به ویژگی های فردی، متغیر تحصیلات و از میان متغیرهای مربوط به روش های آموزشی – ترویجی، مراسم نمادین و ملاقات با کارشناسان منابع طبیعی به ترتیب بیشترین تاثیر را در مشارکت مجریان در تحقق برنامه های طرح تعادل دام و مرتع دارند.