پهنه بندی خطر و ارزیابی خسارت سیل (مطالعه موردی محدوده رودخانه قره چای در حوضه شهر رامیان)

سیل یکی از پدیده هایی است که هر ساله در نقاط مختلف جهان و کشور خسارت های جانی و مالی به بار می آورد. به منظور پهنه بندی خطر سیل و تعیین پهنه های سیل گیر اراضی اطراف رودخانه قره چای واقع در حوزه آبخیز شهری رامیان، پس از انجام عملیات میدانی، مسیری از رودخانه به طول 5/8 کیلومتر انتخاب شد و بر اساس خصوصیات مورفولوژیکی و هیدرولیکی به تعدادی بازه تقسیم و 41 مقطع عرضی از رودخانه برداشت شد. برای انتخاب مناسب ترین روش تعیین ضریب مانینگ، روش کاون به منزله مناسب ترین روش تعیین ضریب مانینگ در محدوده مورد بررسی انتخاب شد. با معرفی مشخصات جریان و مشخصات هندسی رودخانه و ضریب مانینگ هر مقطع در نرم افزار HEC-RAS پروفیل سطح آب در دوره های بازگشت معین محاسبه شد. سپس برای تعیین پهنه های خطر سیل با استفاده از نرم افزار Autocad و مشخص بودن رقوم سطح آب در هر مقطع پهنه های خطر سیل در دوره های بازگشت مختلف ترسیم شد. پس از تعیین سطح و عمق میانگین سیل برای مناطق در معرض خطر و با استفاده از توابع خسارت سیل، مقادیر خسارت احتمالی وارد به مناطق مسکونی در هر پهنه، جداگانه محاسبه و منحنی های تراز-خسارت هر یک از آنها نیز به طور جداگانه ترسیم شد. نتایج این تحقیق نشان داد که روند افزایش خسارت تا دوره بازگشت 50 سال، از شدت ملایمی دارد، ولی پس از آن این روند بشدت افزایش می یابد. بنابراین دوره بازگشت 50 سال به عنوان دوره بازگشت بحرانی این محدوده معرفی شد.