سیری در جایگاه فردیدی ها در گفتمان جمهوری اسلامی

تا چندی در محافل عمومی سخن از فردید و فردیدیان رایج نبود تا آن که حرف هایی مبنی بر خشونت طلب بودن، خطرناک بودن و در دست گرفتن قدرت توسط فردیدی ها در جمهوری اسلامی شایع شد و جماعت فردیدی در رد آن به روشن سازی هویتشان و بازسازی نسبتشان با جمهوری اسلامی پرداختند که نمونه اش پرونده «خردنامه همشهری» در مهر 86 بود. با توجه به بازشدن دوباره پرونده آنان و تعیین نسبتی که با جمهوری اسلامی می کنند، مساله ما در این نوشتار متوجه مسائلی از این قبیل است که: موضعی که فردیدی ها در قبال تمدن غرب و چگونگی نقد آن دارند، چگونه است؟ فردیدی ها چه نسبتی با انقلاب اسلامی برقرار کرده اند؟ گفتمان فردیدی ها اکنون چه جایگاهی می تواند در جمهوری اسلامی داشته باشد؟ و دامن زدن به سنت فردیدی چه موانعی را در مسیر پیشرفت گفتمان ضد غربی جمهوری اسلامی به روایت امام خمینی(ره) و شهید مطهری قرار می دهد؟ به این منظور در این نوشتار به بررسی اجمالی آراء فردیدی ها با تاکید بر موضع گیری شان در برابر دو مقوله «انقلاب اسلامی» و «تکنولوژی و علم مدرن» می پردازیم و با مقایسه آن با آراء امام خمینی(ره) و شهید مطهری و موضع آنها در برابر غرب در پی بیان این نکته هستیم که اولا گفتمان فکری سید احمد فردید و شاگردانش با گفتمان فکری حضرت امام(ره) متفاوت است و ثانیا گفتمان فردیدی، اگر چه در برهه های خاص- مانند نقد ابتدایی غرب و در ادامه نقد روشنفکری دینی- به انقلاب اسلامی کمک کرده است، اما به دلیل غلبه گفتمان نقد غرب بالاخص در روایت هایدگری اش، این گفتمان پاسخ گوی نیاز امروز و وجه ایجابی جمهوری اسلامی نمی تواند باشد.