مقاومت آنزیمی بتالاکتاماز با محدوده اثر وسیع درگونه های کلبسیلا پنمونیه و اشریشیا کلی در بیماران بستری و سرپائی

مقاومت آنزیمی بتالاکتاماز بویژه نوع (ESBL Extended- Spectrum Beta-lactamase،) یکی از انواع شایع مقاومت آنزیمی بتالاکتاماز در باکتری های عامل عفونتهای بیمارستانی است. تشخیص این نوع مقاومت در شرایط آزمایشگاهی مشکل بوده و از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا تعدادی از سویه های مقاوم علی رغم نشان دادن فنوتیپ حساس در شرایط آزمایشگاهی، تحت شرایط in vivo از خود مقاومت نشان می دهند. این مسئله سبب عدم تشخیص مقاومت و درمان نامناسب و در نتیجه افزایش مرگ و میر در بیماران می گردد، لذا این بررسی جهت ارزیابی جنبه های اپیدمیولوژی و میکروبیولوژی شیوع ESBL در دو جنس عامل عفونتهای بیمارستانی یعنی کلبسیلا و اشریشیا کلی صورت گرفت.
در این مطالعه در فاصله زمانی مهر یکسال تعداد 221 سویه کلبسیلا و 255 سویه اشریشیا کلی از بیماران بستری و سرپائی مراکز درمانی شهرهای تبریز و تهران جمع آوری و تعیین هویت شدند. برای تمامی سویه ها تست حساسیت آنتی بیوتیکی انجام و سپس سویه های مقاوم مشکوک به وجود بتالاکتاماز بوسیله تستهای (DDST Double Disk Synergy Test،)، (Three- Dimensional Test، TDT) و ESBL E-test مورد بررسی قرار گرفتند.
نتایج این مطالعه نشان دهنده بالا بودن شیوع مقاومت آنزیمی بتا لاکاماز با محدوده اثر وسیع (ESBL) در بین سویه های کلبسیلا و اشریشیا مورد بررسی در شهر تهران نسبت به تبریز می باشد. درصد شیوع این مقاومت در گونه های کلبسیلا در بیماران بستری و سرپائی شهر تهران به ترتیب 4/31% و 2/12% و در اشریشیا کلی به ترتیب 1/6% و 7/1% بدست آمد. این ارقام برای شهر تبریز برای گونه های کلبسیلا به ترتیب 4/21% و 1/9% و برای اشریشیا کلی 6/4% و 1/1% به ثبت رسید. از طرف دیگر در شهرهای مورد مطالعه، الگوی حساسیت نسبت به داروهای بتالاکتام در دو گروه بیماران بستری و سرپائی متفاوت بوده و در گروه بیماران بستری سطوح بالائی از مقاومت مشاهده می شود.
نتایج تحقیق حاضر نشان دهنده شیوع بالای مقاومت آنزیمی ESBL در باکتری های جداشده از شهرهای تهران و تبریز می باشد. بنابراین غربالگری نمونه های بالینی از لحاظ مقاومت ESBL از اهمیت زیادی برخوردار است.