تعیین ترادف ژنوم ویروئید کوتولگی رازک از درختان مبتلا به بیماری کاککسیای مرکبات مازندران

بیماری کاککسیا در اکثر مناطق مرکبات کاری در دنیا دیده می شود. علایم این بیماری به صورت کوتولگی، صمغ زیر پوست، زردی و ضعف درختان، ساقه آبله ای و ناسازگاری در محل اتصال پایه و پیوندک می باشد که در بسیاری از درختان مرکبات استان مازندران مشاهده گردیده است. در سال 1384 هشت درخت مرکبات دارای علایم بیماری کاکسیا از دو منطقه مرکبات کاری شهرستان ساری انتخاب و از برگهای جوان آنها با استفاده از فنول اسیدی آر. ان. ا استخراج شد. آزمون واکنش زنجیره ای پلیمراز با نسخه برداری معکوس (RT-PCR) با استفاده از آغازگرهای اختصاصی ویروئیدهای کوتولگی رازک و ویروئیدهای دیگر مرکبات نظیر اگزوکورتیس، خمیدگی برگ، III و IV مرکبات و ژن مولد پروتئین پوششی ویروس تریستزای مرکبات (CTV، CP25) برای شناسایی عامل احتمالی مولد بیماری کاککسیا نشان داد که درختان مبتلا فقط حاوی ویروئید کوتولگی رازک می باشند. نوار دی. ان. ار تکثیر شده در PCR با استفاده از کیت خالص سازی (High Pure PCR Product Purification Kit، Roche) شرکت روش آلمان از ژل آگاروز بازیافت و با آنالیز چند شکلی فرم فضایی رشته های تک لا (SSCP) ارزیابی شد. دو جدایه متفاوت در SSCP، انتخاب و در پلاسمید pBluescript SK همسانه سازی و ترادف نوکلئوتیدی آن تعیین (توسط شرکت SeqLAb آلمان) شد. هم سانی ترادف ها با ترادف های بانک ژن نشان دهنده حضور ویروئید کوتولگی رازک در نمونه های آلوده بودند. از آنجایی که علایم این بیماری در بیشتر درختان مرکبات نظیر نارنگی های انشو، کلمانتین و محلی در شمال ایران مشاهده شده است، احتمال دارد بیشتر درختان مرکبات شمال ایران به عامل بیماری کاککسیای مرکبات آلوده باشند. ترادف نوکلئوتیدی ویروئید کوتولگی رازک همراه با بیماری کاککسیا برای اولین بار در ایران تعیین شد.