وقوع Rhizoctonia zeae و بیماری های ناشی از آن در ایران

در مزارع نیشکر حومه شهرهای بابل، بابلسر و ساری در تابستان سال 1383 و 84، علایم یک بیماری جدید به صورت لکه های سوخته به رنگ نارنجی تا قرمز روی غلافهای برگ گیاهان بیمار مشاهده گردید. بیماری مذکور در برخی مزارع تا بیش از 90 درصد بوته ها را مبتلا کرده بود. از بافتهای بیمار، یک رایزوکتونیای چند هسته ای (10-3) با ریسه های نارنجی رنگ جدا گردید که پس از حدود دو هفته، سختینه های بسیار ریز 0.3 X 0.35) میکرومتر) قرمز رنگی را تولید نمود. دماهای رشد کمینه، بهینه و بیشینه جدایه ها به ترتیب 32oC، 10oC و 40oC اندازه گیری شد. همه جدایه های مورد مطالعه قادر به آناستوموزی آن WAG-Z تشخیص داده شد. بر این اساس، گونه قارچ Rhizoctonia zeae Voorhees و گروه آناستوموزی آن WAG-Z تشخیص داده شد. در ادامه بررسی، این گونه از خاک مزارع آلوده نیشکر، غلاف ذرت (Zea mays)، سورگوم جارویی (Sorghum bicolor)، سورگوم علوفه ای (Sorghum vulgare Pers. Sudanense)، مرغ (Cynodon dactylon) و علف عشق مصری (Eragrostis barelieri) نیز جدا و بیماریزایی آنها بر روی میزبانهای مربوطه به اثبات رسید. این نخستین گزارش از وجود R. zeae در ایران بوده، و گونه های گیاهی یاد شده، بجز ذرت و قیاق، به عنوان میزبان های جدید در ایران معرفی می گردند.