جداسازی عامل بیماری سرطان طوقه از قلمه های آلوده انگور و اثر تیمارهای حرارتی و شیمیایی بر رفع آلودگی از آنها

با هدف جداسازی عامل بیماری سرطان طوقه و بررسی اثر تیمار های حرارتی و شیمیایی بر باکتری زدایی عامل از قلمه های آلوده و تاثیر تیمار ها بر برخی صفات رویشی و زایشی نهالهای حاصله در دو رقم انگور، آزمایشی به صورت اسپلیت- اسپلیت پلات با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار (40 قلمه در هر کرت) طی سه سال در ایستگاه تحقیقات انگور تاکستان انجام شد. جدا سازی و شناسایی جدایه های باکتری با روش های متداول صورت گرفت. نوع رقم در دو سطح، تیمار های حرارتی در چهار سطح و تیمار های شیمایی در چهار سطح فاکتور های مورد بررسی بودند. پس از انجام تیمار ها، قلمه ها در خزانه مجزا و بستری عاری از عامل بیماری ریشه دار گردیدند. طی سه سال اثر تیمار ها بر میزان کاهش آلودگی در نهالهای حاصله با مشاهده تشکیل غده و کشت عصاره نهالها روی محیطهای کشت اختصاصی بررسی شد. همچنین به دنبال تیمار ها درصد جوانه های زنده، تسریع در شروع رشد جوانه ها، وزن ریشه تولیدی، وزن نهال در سال اول و زمان شروع گلدهی یادداشت گردید. متوسط داده های مربوط به 20 قلمه در هر واحد آزمایشی، معیار داده ها برای هر تیمار در تکرار بوده است. تجزیه واریانس با نرم افزار MSTAT-C و مقایسه میانگین با آزمون LSD انجام شد. از 20 جدایه باکتری براساس آزمونهای بیوشیمیایی، فیزیولوژیکی و مرفولوژیکی، خصوصیات فنوتیپی 17 استرین جدا شده با گونه Agrobacterium tumefaciens و سه استرین نیز با خصوصیات افتراقی A. vitis مطابقت داشت. نتایج بررسی نشان داد که اثر تیمار ها در هر دو رقم بر کاهش گال زایی در نهالهای حاصله یکسان بوده و تیمار های توام گرما درمانی با 60°C به مدت 15 دقیقه به همراه مصرف مواد شیمیایی بیشتر از %95 آلودگی را کاهش داده است، ولی بیش از %50 مرگ جوانه ها را به دنبال داشته است. تیمار 50°C به مدت 30 دقیقه با ترکیب شیمیایی اریترومایسین سولفات یک در هزار با بیش از %90 کاهش آلودگی و زنده ماندن بیش از %72 جوانه ها بدون اختلاف معنی داری با تیمار قبلی، نتیجه رضایت بخشی را در کاهش آلودگی نهالهای حاصله داشته است. برتری صفاتی نظیر میزان ریشه زایی قلمه ها (197325 گرم در نهال)، تسریع در بار دهی و تولید محصول در سال سوم (684 گرم در هر نهال) مربوط به تیمار مذکور می باشد.