تعیین میزان آفلاتوکسین M1 در شیر پاستوریزه مصرفی در استان کرمان

آفلاتوکسین M1 یکی از متابولیت های اصلی آفلاتوکسین B1 است و در شیر پستاندارانی یافت می شود که غذاهای آلوده به آفلاتوکسین را مصرف کرده باشند.آفلاتوکسین ها یک گروه از متابولیت های سمی قارچی هستند که توسط قارچ های آسپرژیلوس تولید شده سمیت بالایی داشته و یکی از قوی ترین مواد سرطان زای موجود در غذا می باشند. با توجه به خطراتی که آفلاتوکسین ها برای انسان دارند و همچنین با توجه به مصرف بالای شیر و محصولات لبنی، مطالعه حاضر به منظور تعیین سطح آفلاتوکسین M1 در شیرهای پاستوریزه استان کرمان برای اولین بار انجام گردید.
در این مطالعه مقطعی – کاربردی در فصل زمستان به طور تصادفی تعداد هفتادوشش نمونه شیر پاستوریزه از هشت کارخانه تولید این فرآورده جمع آوری و آفلاتوکسین M1موجود در نمونه ها با استفاده از ستون ایمونوافینیتی استخراج و میزان آن با روش کروماتوگرافی با کارکرد بالا (HPLC) همراه با شناساگر فلورسنت اندازه گیری شد.
حداقل مقدار قابل اندازه گیری 0.002ppb به دست آمد. میزان آفلاتوکسین Ml موجود در نمونه های مورد بررسی بین ppb 0.002-0.14 قرار داشت که از حد مجاز توصیه شده توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (0.5ppb) بیشتر نبود. گرچه در مقایسه با حد مجاز توصیه شده توسط اتحادیه اروپا (0.05ppb) تعداد 34 نمونه (7/44%) حاوی آفلاتوکسین M1 بیشتر بودند. از میان کارخانه های تولید کننده شیر در استان کرمان، میانگین AFM1 شیرهای پاستوریزه تولید شده در کارخانه پگاه جیرفت در زمان مورد مطالعه کمترین مقدار بود. (ppb 0.019±0.010).
هر چند با توجه به نتایج به دست آمده به نظر می رسد که در حال حاضر خطر جدی سلامت عمومی مردم را تهدید نمی کند ولی با توجه به مصرف بالای شیر و فرآورده های آن به ویژه در کودکان بهتر است این مسئله به عنوان یک خطر در نظرگرفته شود.