بررسی شاخص های اپیدمیولوژیک عقرب گزیدگی در مراجعین به مراکز درمانی

با توجه به پراکندگی گسترده کژدم ها در مناطق مختلف کشور و در نظر گرفتن شرایط مساعد آب و هوایی و جغرافیایی منطقه کاشان به عنوان محیط زیست برخی از انواع مهم و خطرناک عقرب (خانواده بوتیده) و فعالیت های این بندپایان در بیش تر ماه های سال و نیز شیوع نسبی عقرب گزیدگی در منطقه کاشان، به بررسی ویژگی های اپیدمیولوژیک عقرب گزیدگی در بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی و اورژانس کاشان طی سال های 81-1370 پرداخته شد.
این مطالعه یک بررسی توصیفی ((descriptive existing data است و به بررسی داده های موجود در پرونده های بیماران پرداخته است. به این ترتیب که اطلاعات مربوط به هر بیمار از پرونده استخراج و در پرسشنامه ای که بدین منظور آماده شده بود وارد و پس از کد گذاری آنالیز آماری گردید.
از بین 367 بیمار مورد بررسی با میانگین سنی 1/15 1/23 و نسبت جنسی 67 درصد مرد در مقابل 33 درصد زن، بیش ترین فراوانی نسبی کژدم گزیدگی در اطفال زیر 9 سال (5/36 درصد)، در اندام تحتانی (3/64 درصد)، در مناطق روستایی (3/58 درصد)، در ماه های تیر و مرداد (به ترتیب 5/21، 5/27 درصد) و با گزش عقرب سیاه (9/34 درصد) در مقابل گزش عقرب زرد (6/19 درصد)، بود. از 7 مورد منجر به مرگ 4 بیمار زن (9/1 درصد)، سه مورد مربوط به گزش عقرب سیاه، 3 مورد به دنبال گزش عقرب زرد و 2 مورد به دنبال گزش عقربی بود که رنگ آن مشخص نشده بود.
براساس یافته های این پژوهش، مردان دو برابر زنان، اطفال زیر 9 سال، اندام تحتانی و ساکنین مناطق روستایی به ویژه در ماه های گرم سال با فراوانی نسبی بیش تر در معرض خطر گزش عقرب در این منطقه جغرافیایی قرار دارند. لذا توصیه می شود، آموزش های لازم به خانواده ها بخصوص ساکنین مناطق روستایی در زمینه مراقبت از اطفال و رعایت نکات ایمنی و استفاده از پوشش مناسب هنگام راه رفتن در شب داده شود.