اثر متقابل ژنوتیپ x محیط و پایداری عملکرد دانه ارقام امیدبخش کیفی برنج

به منظور تعیین پایداری تولید ارقام امید بخش برنج، تعداد 10 لاین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در سه منطقه رشت، رودسر و ماسال طی سال های 1383 الی 1385 مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این بررسی، خصوصیاتی شامل عملکرد دانه، تعداد خوشه در بوته، وزن صد دانه، ارتفاع بوته، طول خوشه، روز تا رسیدگی کامل، میزان آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی شدن، میزان ثبات و قوام ژل و راندمان تبدیل (میزان تبدیل شلتوک به برنج سفید) اندازه گیری شدند. تجزیه واریانس مرکب نشان داد که لاین های مورد مطالعه از نظر تمامی صفات دارای اختلاف معنی دار در سطح احتمال 1 درصد بودند. اثر متقابل سه جانبه رقم × سال × مکان برای کلیه صفات مورد بررسی معنی دار بود. تجزیه پایداری عملکرد لاین ها نشان داد که لاین شماره 6 امید بخشIR75479-199-3-3 به دلیل برخورداری از نوسانات کم در سال های مختلف، با دارا بودن ضریب تغییرات و میانگین مربعات درون مکانی کوچک تر و در عین حال با عملکرد بالا، پایدارترین لاین می باشد. این لاین جزء لاین های با آمیلوز متوسط بوده و از این نظر مشابه ارقام محلی ایرانی می باشد. از نظر طول دوره رشد نیز این رقم جزء ژنوتیپپ های میان رس محسوب می گردد. بنابراین، لاین مذکور می تواند به عنوان رقم جدید برنج برای استان گیلان معرفی شود.