رابطه بی دندانی و استفاده از دندان مصنوعی با کیفیت زندگی در جمعیت سالخورده ی شهر اصفهان

سالمندان مسن تر از 60 سال، به عنوان یک جمعیت در حال افزایش، از مهمترین مشتری های خدمات سلامت دهان و دندان هستند که به توجه ویژه ای نیاز دارند و بررسی وضعیت سلامت دهان و دندان این گروه در رابطه با کیفیت زندگی آن ها ضروری می باشد. هدف از این پژوهش، تعیین نقش سلامت دهان و دندان سالمندان و استفاده از دندان مصنوعی بر کیفیت زندگی آن هاست.
در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و از نوع مقطعی، 200 نفر از سالمندان مراکز نگهداری سالمندان سطح شهر اصفهان در رده سنی 80-55 سال انجام گردید. از ترجمه فارسی و معتبر پرسش نامه شاخص ارزیابی کیفی سلامت دهان (General oral health assessment index یا GOHAI)، که در سه بعد طراحی شده است، به همراه اطلاعاتی در خصوص وضعیت دندان ها استفاده گردید. داده ها با استفاده از آزمون t زوج و آنالیز واریانس و ضریب همبستگی پیرسون ارزیابی گردیدند.
پس از بررسی 200 پرسش نامه، میانگین نمره شاخص کیفی سلامت دهان در گروه هدف 65/21 ± 3/36 به دست آمد. در حیطه عملکرد فیزیکی، بیشترین مقدار 38/16 ± 51/89 متعلق به گروه بی دندان کامل و بدون دست دندان بوده است. در حیطه درد و ناخشنودی، بیشترین نمره 43/15 ± 58/45 متعلق به افراد بادندانی بوده است که دست دندان تکه ای داشته اند؛ در حیطه عملکرد روانی اجتماعی نیز بیشترین نمره یعنی 12/30 ± 54/54، متعلق به افراد بی دندان کامل و بدون دست دندان بوده است.
بررسی میانگین نمره شاخص کیفی سلامت دهان در سه حیطه عملکرد فیزیکی، درد و ناراحتی و روانی- اجتماعی، حاکی از ارتباط آن با تعداد دندان های باقی مانده فرد و وجود یا عدم وجود دست دندان کامل یا تکه ای و کیفیت آن می باشد. در پژوهش انجام شده، بیشترین نمره شاخص کیفی سلامت دهان در حیطه عملکرد فیزیکی است که نشان دهنده این امر است که بیشترین مشکل سالمندان در جویدن غذا و گاز گرفتن آن می باشد. افرادی که همه دندان های خود را از دست داده بودند و یا دست دندان متحرک کامل یا تکه ای داشتند و از آن ناراضی بودند، نمرات بیشتری را کسب کردند و از کیفیت زندگی نامطلوب تری برخوردار بودند.