تاثیر ژنوتیپ و محیط کشت کالوس زایی بر کارایی کشت بساک هیبریدهای برنج ایندیکا × ایندیکای هتروتیک

در این تحقیق پاسخ به کشت بساک سه هیبرید برنج ایندیکا × ایندیکای هتروتیک (بهار1، IR75221H و IR69688H) روی چهار محیط کشت کالوس زا (N6، N6 تغییریافته، Chu و Chu تغییریافته) در موسسه تحقیقات برنج کشور بررسی شد. هیبرید های مورد مطالعه از طریق تعیین درصد کالوس های ایجاد شده از بساک های مرحله اواسط تک هسته ای تا اوایل مرحله دو هسته ای و تعداد گیاهچه های باززایی شده از کالوس ها در محیط های کشت فوق، مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ژنوتیپ، ترکیب محیط کشت و اثر متقابل آنها روی درصد کالوس زایی، باززایی گیاه سبز، باززایی گیاه آلبینو و باززایی کل به طور معنی داری اثر داشتند. مقایسه میانگین ها نشان داد که بهترین هیبرید از نظر عکس العمل به تولید کالوس، هیبرید IR75221H (64/1%) و به باززایی کل (24/12%) و گیاه سبز(43/3%)، هیبرید بهار1 بودند. بیشترین گیاه آلبینو را هیبرید IR75221H (66/10%) و کمترین آن را هیبرید IR69688H (45/6%) تولید نمودند. بهترین محیط کشت کالوس زایی برای تولید کالوس محیط کشت N6 تغییریافته (2%) و برای باززایی کل (82/21%)، تولید گیاه سبز (6/5%) و آلبینو (22/16%) محیط کشت Chuتغییریافته بودند. هر چند ژنوتیپ ها در محیط های کشت مختلف نتایج گوناگونی نشان دادند و پاسخ به کشت بساک آنها کم بود ولی با تغییر در محیط های کشت می توان پاسخ به کشت بساک را افزایش داد.