تحلیلی بر تولید و بازاریابی صادراتی گل و گیاه در ایران و ارائه راهبردهایموثر با استفاده از الگوی آمیخته بازاریابی

علیرغم اینکه استان مازندران یکی از قطب های مهم تولید گل و گیاه کشور محسوب می شود و از پتانسیل بالا در تولید برخوردار است لیکن در زمینه صادرات و حضور در بازارهای جهانی نقش چشمگیری ندارد. این ناشی از تنگناها و مشکلات تولید و بازاریابی است که در این تحقیق تلاش شده است این موانع مورد شناسایی قرار گیرد. ضمن اینکه در این مطالعه شیوه بازاریابی گل و گیاه استان با کشور پیشرو هلند و همینطور نقش تجارت الکترونیک در صادرات این محصول مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. اطلاعات این تحقیق از طریق تکمیل پرسشنامه از 34 تولیدکننده و صادرکننده گل و گیاه در سطح استان و همینطور منابع کتابخانه ای، سازمان ها و ارگان های مربوطه، جمع آوری شده است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی تحلیلی است.
در تحلیل آماری از آزمون های همبستگی، آزمون نسبت ها و فرض t و آزمون رتبه‎بندی طیف لیکرت استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که 26 تولیدکننده گل و گیاه(5/76درصد) فعالیت آن ها صرفا تولیدی بوده و هیچ گونه صادرات نداشته اند. همچنین بیش از 70 درصد تولیدکنندگان شیوه تولید آن ها به صورت سنتی بوده و درجه صنعتی بودن تولید آن ها بسیار ضعیف است.
در خصوص صادرات نیز تنها هشت تولیدکننده در چند سال اخیر صادرات داشته اند که از این تعداد تنها دو صادرکننده، صادرات شان به صورت مداوم بوده است. ضمن اینکه غالب آن ها محصولات خود را به صورت واسطه و غیرمستقیم به بازارهای جهانی عرضه می کنند. نتایج بررسی امکانات تجارت الکترونیک نیز نشان داد که 1/94 درصد از تولیدکنندگان از تجارت الکترونیک برای صادرات و فروش محصولات خود استفاده ننموده اند و آگاهی کمی نیز از آن دارند.
نتایج بررسی الگوی آمیخته بازاریابی نشان داد که از دیدگاه تولیدکنندگان و بر اساس امتیازبندی طیف لیکرت و درصد موافقت (پاسخ های زیاد و خیلی زیاد) متغیرهای محصول، مکان و کانال توزیع، فعالیت های تشویقی و ترغیبی و قیمت به ترتیب اولویت قرار دارند. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که سابقه صادرات، میزان تحصیلات، تجارت الکترونیک، تغییر شیوه تولید از سنتی به صنعتی و متغیرهای آمیخته بازاریابی همبستگی مثبت با صادرات دارند. نتایج آزمون فرضیه نیز نشان داد که با اطمینان 95 درصد هر سه فرض تحقیق تایید می گردد.
مقایسه تطبیقی شیوه تولید و بازاریابی صادراتی گل و گیاه استان با کشور پیشرو نیز نشان داد که در حالیکه تولیدکنندگان و صادرکنندگان هلندی شیوه تولید و صادراتشان به صورت کاملا پیشرفته است، شیوه تولید و بازاریابی تولیدکنندگان استان، سنتی و ابتدایی بوده و در مرتبه بسیار پائینی قرار دارند و از حداقل امکانات برخوردار هستند. در پایان نیز بر اساس نتایج حاصله، پیشنهاداتی جهت بهبود صادرات و تولید گل و گیاه استان ارائه گردید.