بررسی و تحلیل کارایی استراتژی های مختلف نمونه گیری در اندازه گیری و ارزیابی پوشش گیاهی مراتع

تهیه داده های به هنگام از طریق نمونه گیری، گام نخست در مدیریت پایدار مراتع است. به دلیل گستردگی سطح مراتع و گوناگونی جوامع گیاهی موجود در آنها و عدم امکان شمارش یا انتخاب تمامی پایه های گیاهی، استفاده از نمونه گیری، اجتناب ناپذیر است. در مطالعات و تحقیقات انجام شده در ایران به مسائل مربوط به نمونه گیری و استراتژی های مناسب و قابل استفاده در ارزیابی پوشش گیاهی مراتع پرداخته نشده است. در این پژوهش موردی، کارآیی چهار استراتژی تصادفی، سیستماتیک، سیستماتیک- تصادفی و توده معرف از نقطه نظر دقت، صحت و زمان صرف شده در مراتع نیمه استپی زاگرس جنوبی در استان فارس مورد بررسی قرار گرفت. پس از مکان یابی نحوه استقرار واحدهای نمونه گیری در قالبهای چهارگانه تصادفی، سیستماتیک، سیستماتیک- تصادفی و انتخاب توده معرف، داده های پوشش تاجی گونه ها و زمان جابجایی و استقرار بین واحدهای نمونه گیری ثبت گردیده، دقت، صحت و زمان صرف شده و در نهایت، کارآیی هر استراتژی نمونه گیری با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی محاسبه گردید. نتایج نشان می دهد که استراتژی های مختلف نمونه گیری از نظر برآورد میانگین پوشش تاجی با هم اختلاف معنی داری دارند. همچنین زمان صرف شده در استراتژی های مختلف دارای اختلاف معنی دار است. وزن دهی و رتبه بندی استراتژی های چهارگانه با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی نشان داد که استرات‍ژی سیستماتیک- تصادفی از نقطه نظر دقت، صحت و صرف زمان جهت اخذ داده ها ازکارآیی بالاتری نسبت به سایر استراتژی ها برخوردار بوده و استرات‍ژی توده معرف نیز می تواند به عنوان رویکرد جایگزین در ارزیابی پوشش تاجی مورد استفاده قرار گیرد.