قانون زرین اعتدال ارسطو؛ نقد و بررسی

در نظام اخلاقی فضیلت محور ارسطو، غایت همه چیز، خیر نامیده شده است. در میان غایت ها، غایتی هست که ما آن را برای خودش و همه چیز دیگر را برای آن می خواهیم و آن، خیر اعلا و بهترین است که از آن به نیکبختی و سعادت تعبیر می شود. از نظر ارسطو خیر و نیکبختی برای آدمی فعالیت نفس طبق فضیلت و اگر فضایل متعددی وجود دارند، در انطباق با بهترین و کامل ترین فضایل است و فضیلت، ملکه ای است که حد وسطی را انتخاب کند که برای ما درست و با موازین عقلی سازگار می باشد. به عبارت دیگر، فضیلت از لحاظ تعریف و ماهیت، حد وسط است که در جهت تشخیص فضایل از رذایل اعمال و عواطف انسانی به عنوان سنگ محک به کار می رود.
بر قانون زرین اعتدال، ایرادهای متعددی وارد شده که در این نوشتار مهم ترین آنها در پنج محور به شرح زیر دسته بندی و مورد بررسی واقع شده است:1. عدم کلیت قانون اعتدال؛ 2. عدم کارایی قانون اعتدال در تربیت اخلاقی؛ 3. ناسازگاری قانون اعتدال با طبیعت؛ 4. متضاد بودن فضایل؛ 5. ایرادها بر مبانی قانون اعتدال.