تحلیل هندسی و جنبشی گسلش عادی در رسوبات افقی پلیوسن-کواترنری فرونشست زنجان

رسوبات افقی با ضخامت و رنگهای مختلف به سن پلیوسن-کواترنری در 45 کیلومتری شمال باختر شهر زنجان، در گستره ای محدود به چند کیلومتر مربع، در محدوده فرونشست زنجان به صورت محلی، توسط گسلهای عادی بریده شده اند و سامانه هائی بسیار زیبا از سازوکار سیستم گسلهای عادی در برشهای جاده های این محدوده، بویژه آزادراه زنجان-تبریز به نمایش گذاشته اند. این برشها در واقع جعبه ماسه آزمایشگاه تکتونیک تجربی در مقیاس واقعی در طبیعت می باشند. رسوبات پلیوسن در این منطقه شامل رس، مارن و سیلت هستند که به دلیل افقی بودن لایه ها و تنوع رنگ، جابجائی ها در امتداد گسلش عادی بسیار مشخص می باشند. برداشت های میدانی ساختاری از این گسل ها معرف اینست که امتداد صفحات گسلی بطور میانگین خاوری- باختری و شیب آنها به هر دو سوی شمال و جنوب است. انواعی از ساختارهای سامانه های گسلش عادی در این برونزد ها مثل فرابوم-فروبوم، نیم فرو بوم و چرخش بلوک های گسلی، چینهای کشان، گسلش هم ساز، نا هم ساز و تغییر مسیر گسل در اثر اختلاف ضخامت و جنس لایه ها مشاهده می گردند. در بیشتر موارد میل خش خط های روی صفحات گسلی با شیب صفحه همان گسل یکسان است. علت ایجاد این گسلش در محدوده ای از فرونشست زنجان با وجود حوضه جدایشی کششی در مسیر گسل پی سنگی تبریز ارزیابی شده است.