تاثیر عرفان و تصوف در تحولات خوشنویسی ایرانی در قرن های هفت تا نه (ه. ق)

قرن های هفت، هشت ونه هجری قمری در تاریخ خوشنویسی ایران از دو منظر جایگاه بسیار ویژه ای دارد. منظر اول، اوج تکامل اقلام سته در همین قرن هاست و همچنین، شکل گیری خطوط منسوب به ایران(تعلیق ونستعلیق). منظر دوم، انشا یا تدوین مبانی نظری خوشنویسی. البته نه مبانی شکلی، بلکه مبانی نظری و زیبایی شناسی خوشنویسی نیز درهمین دوره انجام می پذیرد. آن چه فحول عرفان ایرانی- اسلامی در مبانی نظری عرفان، در همین قرون پدید آوردند، در شکل گیری مبانی نظری خوشنویسی و بلکه در دیگر هنر ها موثر بود. رابطه ی عرفان و خوشنویسی از این زمان به صورت ارتباطی با نسبت روح و تن تعریف می شود؛ ظهور نهله های فکری مهمی مانند مکتب ابن عربی، و پیدایش فرقه های عرفانی مسلک حروفیه، نقطویه، بکتاشیه و...، و هم زمانی آن ها با پیدایی برخی از جریان های مهم هنری دراین دوران، به عنوان مثال ظهور خط نستعلیق و... همچنین، تاثیر و تاثر این جریان ها بر یکدیگر، انکارناپذیر بوده، در تحلیل زیبایی شناختی خوشنویسی و جایگاه فرهنگی آن تعیین کننده است.