سیری در تاریخ و جغرافیای تاریخی ماننا

ماننا بزرگترین قدرتی بود که پیش از تشکیل امپراتوری ماد، قرنها بر بخشهای وسیعی از شمال غرب ایران حکومت کرده است. مانناییان هوری نژاد بوده و قریب به احتمال در نیمه دوم هزاره دوم پیش از میلاد به این منطقه وارد شده اند. به لحاظ وضعیت سیاسی، علی رغم حملات متعدد از جانب آشور و اورارتو، آنان توانستند استقلال سیاسی و فرهنگی خود را حفظ کرده و نفوذ سلطه خود را به گونه ای توسعه بخشند که تداوم آن در دوره های بعد نیز ملموس باشد. با این حال با وجود اطلاعاتی که اسناد تاریخی و داده های باستان شناختی در اختیار ما قرار می دهد، متاسفانه هیچگونه پژوهشی علمی درباره ماننا صورت نگرفته و حتی چگونگی ظهور، گستره فرهنگی و قلمرو سیاسی آنان بسیار مبهم مانده است. مقاله حاضر با توجه به این پیش زمینه و کمبودها تهیه شده است.