بررسی هم‎گرایی بهره وری کل عوامل تولید (TFP) بخش صنعت در استان‎های ایران

فرضیه ی هم‎گرایی معتقد است که اقتصادی با بهره وری پائین تر دارای نیروی بالقوه ای جهت رشد سریع‎تر می باشد. به عبارت دیگر این اقتصاد امکان آن را دارد که از طریق جذب، قبول و به‎کارگیری تکنولوژی های موجود، رشد اقتصادی سریع‎تری را تجربه کند. در این مطالعه رابطه‎ی بین بهره وری کل عوامل تولید بخش صنعت و هم‎گرایی منطقه ای در استان‎های ایران در دوره‎ی 1369 تا 1381 مورد بررسی قرار گرفته است. سئوال اصلی این مطالعه آنست که آیا شکاف بین سطوح بهره وری کل عوامل تولید بخش صنعت و زیربخش‎های آن در بین استان‎های کشور، عاملی تعیین کننده برای تشویق هم‎گرایی و نیل اقتصادی است یا خیر؟ از شاخص دیویژیا، به منظور محاسبه ی بهره وری کل عوامل تولید استفاده و توسط مدل نیل اقتصادی برنارد و جونز و با استفاده از روش داده های تابلویی به آزمون فرضیه ی هم‎گرایی پرداخته شده است. نتایج آزمون ها نشان می‎دهد که همه ی صنایع در بین استان‎ها (شامل کل بخش صنعت و زیربخش‎های آن) شواهدی دال بر هم‎گرایی در این دوره نشان می دهند. هم‎چنین با استفاده از انحراف معیار بهره وری کل عوامل تولید، هیچ‎گونه شاهدی دال بر هم‎گرایی سیگما یافت نشد.