تاثیر آتش سوزی بر تغییرات پوشش گیاهی در مراتع کوهستانی زاگرس مرکزی (مطالعه موردی: مراتع گردنه اسدآباد استان همدان)

هدف از این تحقیق بررسی تغییرات پوشش گیاهی و روند توالی در مراتع کوهستانی زاگرس تحت تاثیر آتش سوزی است. آتش سوزی در تابستان سال 1383 انجام شد و ویژگی های پوشش گیاهی بعد از آتش سوزی شروع و به مدت 5 سال و هر سال در اوایل خرداد ماه اندازه گیری شد. در مجموع 6 منطقه آتش سوزی و 6 منطقه شاهد در کنار آنها انتخاب شد. تیپ بندی به روش فیزیونومیک–فلورستیک، نمونه برداری پوشش گیاهی به روش سیستماتیک- تصادفی، اندازه پلات به روش سطح حداقل و تعداد پلات به روش آماری تعیین شد. در هر یک از سایت های شاهد و آتش سوزی شده 4 ترانسکت 50 متری (در راستای شیب و عمود بر شیب) مشخص شد و در امتداد هر ترانسکت نیز 5 پلات مستقر شد. ویژگی هایی از پوشش گیاهی که بررسی شدند عبارتند از: تولید علوفه، تنوع گونه ای، تراکم و درصد پوشش گندمیان چندساله و بوته ای ها، درصد پوشش گندمیان یکساله، درصد پوشش لاشبرگ و خاک لخت. تولید به روش قطع و توزین، تنوع به روش شانون-واینر (با استفاده از درصد پوشش) و سایر ویژگی ها به روش ترانسکت و پلات گذاری اندازه گیری شدند. برای مقایسه سال به سال میانگین صفات اندازه گیری شده دو منطقه و بررسی به وجود یا عدم وجود اختلاف معنی دار بین آنها از آزمون تی و برای مقایسه سال های مختلف در هر منطقه به طور جداگانه، از تجزیه واریانس یکطرفه و آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد که در اثر آتش سوزی تولید علوفه، درصد پوشش و تراکم گندمیان چندساله و درصد خاک لخت به طور معنی دار افزایش یافت و تراکم و درصد پوشش بوته ای ها و گندمیان یکساله و درصد پوشش لاشبرگ کاهش معنی دار داشت. تنوع گونه ای نیز در سال های اولیه پس از آتش سوزی کاهش و در سال های پایانی مطالعه روند افزایشی معنی دار داشت.