ارزش گذاری اقتصادی کارکرد حفظ و نگهداشت عناصر غذایی خاک در جنگل های منطقه سبزکوه

ارزشگذاری اقتصادی کالاها و خدمات اکوسیستمی و برآورد هزینه های ناشی از تخریب جنگل ها و فرسایش خاک آن ها راه چاره ای برای برنامه ریزان و سیاستگذاران محیط زیست به حساب می آید تا با استفاده از این ابزارها برای احیا و حفاظت جنگل ها و تعیین بهترین کاربری اراضی گام بردارند. در این پژوهش یکی از مهم ترین کارکردها و خدمات جنگل، یعنی کارکرد حفظ و نگهداری خاک در جنگل های بلوط منطقه حفاظت شده سبزکوه در استان چهارمحال و بختیاری ارزشگذاری شده است. بدین منظور ابتدا زیرحوزه های منطقه مورد بررسی تفکیک و میزان رسوب خارج شده از هر زیرحوزه با استفاده از روش برآورد فرسایش و رسوب EPM تعیین شد. سپس مقدار هدررفت N،P،K بر اساس مقادیر عناصر غذایی اندازه گیری شده در خاک مناطق فرسایش نیافته به عنوان نقاط شاهد تعیین و در نهایت بر اساس روش اقتصادی هزینه جایگزینی ارزش پولی نگهداری عناصر غذایی در اثر حفاظت خاک به وسیله پوشش جنگلی محاسبه شد. نتایج نشان می دهند که هر هکتار از جنگل های محدوده مورد بررسی می تواند سالانه 19/452 کیلوگرم از عناصر N،P،K به ارزش تقریبی 996 هزار ریال را نگهداری و از هدررفتن آن در اثر فرسایش جلوگیری کند. همچنین سالانه حدود 88 تن از عناصر N،P،K در اثر فرسایش خاک در محدوده مورد بررسی هدر می رود که به معنای کاهش حاصلخیزی و تحمیل هزینه ثابت سالیانه، معادل 433/5 میلیارد ریال به محیط زیست است که در صورت فعلی شدن برابر 894/50 میلیارد ریال در دوره 29 سال است.