اثر تجمعی لجن فاضلاب بر برخی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک

لجن فاضلاب مقدار نسبتا زیادی مواد آلی و املاح دارد که بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک تاثیر می گذارد و در صورت استفاده بهینه می تواند به عنوان یک کود ارزان قیمت مورد استفاده قرار گیرد. در ایران مطالعات در زمینه تاثیر لجن فاضلاب بر خواص شیمیایی خاک تا حدودی انجام گرفته است ولی تحقیقات بر روی خواص فیزیکی خاک اندک است. در این پژوهش به منظور بررسی تاثیر تجمعی لجن فاضلاب بر هدایت هیدرولیکی، جرم مخصوص ظاهری، پایداری خاکدانه، نفوذ آب در خاک، EC و pH خاک، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با هفت تیمار (صفر، 5/22×1، 5/22×2، 5/22×3، 45×1، 45×2 و 45×3 تن در هکتار لجن فاضلاب) در سه تکرار به مدت سه سال انجام گرفت. پس از اعمال تیمار ها در سال سوم، خواص فیزیکی و شیمیایی خاک اندازه گیری گردید. با افزایش سطح لجن، هدایت هیدرولیکی اشباع خاک، نفوذپذیری، پایداری خاکدانه و EC خاک افزایش و وزن مخصوص ظاهری کاهش یافت. همبستگی معنی داری بین مقدار لجن و خصوصیات فیزیکی وجود داشت. در تجزیه به عاملها، مقدار لجن و کلیه خصوصیات فیزیکی خاک با ضرایب بالا در عامل اول یعنی عامل خواص فیزیکی که بیش از 71 درصد واریانس را توجیه می کند، حضور یافتند که نشان دهنده تاثیر زیاد لجن بر خواص فیزیکی خاک بود. در عامل دوم که عامل pH یا عامل خصوصیات شیمیایی خاک است، فقط pH دارای ضریب بالا بود. عامل دوم 17درصد از واریانس موجود را توجیه نمود و هیچ رابطه ای با خواص فیزیکی خاک نشان نداد.