تاثیر روش های کاشت جوی پشته ای و کرتی بر دو رقم لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) در طی سه تاریخ کاشت مختلف

به منظور بررسی اثرات تاریخ کاشت و روش کاشت بر عملکرد و خصوصیات مرتبط با آن در دو رقم لوبیا، آزمایشی طی سال زراعی 87-1386 در مزرعه تحقیقاتی کشت و صنعت دشت خرم دره (استان زنجان) انجام پذیرفت. تحقیق شامل سه تاریخ کاشت (اول خرداد، 15 خرداد و 30 خرداد)، دو روش کاشت شامل فارویی و کرتی برای دو رقم لوبیای قرمز ناز و چیتی تلاش بود. آزمایش به صورت طرح اسپلیت-فاکتوریل که در آن تاریخ های کاشت به عنوان کرت های اصلی و ارقام و روش کاشت به عنوان کرت های فرعی در نظر گرفته شده بودند، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا آمد. در مرحله برداشت نهایی، ویژگی هایی مانند عملکرد کل دانه، عملکرد بیولوژیک، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن 100دانه، درصد پروتئین، تعداد روز تا رسیدگی کامل و ارتفاع بوته مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس و مقایسات میانگین نشان داد که تاریخ کاشت و روش کاشت به طور معنی داری بر عملکرد دانه و تعدادی از صفات مورد بررسی ارقام مؤثر بودند. تعداد غلاف در بوته، مهم ترین جزء عملکردی در این آزمایش بود به طوری که تعداد دانه در غلاف و وزن 100دانه در تیمارهای مختلف چندان تفاوتی نشان ندادند. نتایج همچنین نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد تحت تاثیر روش های مختلف کشت قرار گرفتند. کشت جوی و پشته ای (فارویی) توانست به دلیل مناسب تر بودن بستر و عدم ارتباط مستقیم آب با اندام های لوبیا، عملکرد بهتری نسبت به روش کرتی داشته باشد. تاثیر تاریخ کاشت و ارقام در سطح احتمال خطای 5% و روش کاشت در سطح احتمال خطای 1% بر میزان عملکرد دانه لوبیا معنی دار بود، به طوری که بالاترین میزان عملکرد به مقدار 3878 کیلوگرم در هکتار از تاریخ کاشت 15 خرداد، و کمترین میزان عملکرد به مقدار 3246 کیلوگرم از تاریخ کاشت30 خرداد حاصل گردید. بیشترین تعداد غلاف در بوته در تاریخ کاشت دوم با میانگین 4/14 و روش جوی پشته ای با میانگین 4/13 و رقم قرمز ناز با میانگین 16/12 عدد در هر بوته دیده شد. بیشترین میزان پروتئین دانه از تاریخ کاشت سوم (30 خرداد) رقم چیتی تلاش به دست آمد. روش کاشت، تاثیری بر درصد پروتئین دانه نداشت.