نقش قنات در توسعه پایدار روستایی

مقاله حاضر از زاویه ای متفاوت به قنات می نگرد. فرض اصلی مقاله این است که تامین نیاز آب از سوی خود روستاییان با استفاده از قنات و شبکه اجتماعی مورد نیاز برای نگهداری، عضویت و استفاده از آب قنات را می توان منشا افزایش میل به پیشرفت، ایجاد فضای مشارکتی و تقویت روحیه توانمندسازی در راستای تحقق شرایط توسعه پایدارروستایی برشمرد. مطالعه میدانی این تحقیق در دو روستای داوران (دارای قنات) و فردوسیه (فاقد قنات) در شهرستان رفسنجان به انجام رسید. نتایج نشان می دهد که به لحاظ میزان توسعه اجتماعی، تفاوت معنی دار میان دو روستای مورد مطالعه وجود ندارد؛ اما از این نظر، تفاوت میان مالکان و غیرمالکان معنی دار و نشان دهنده اهمیت قنات در تقویت شاخص های توسعه پایدار روستایی در این مناطق است. میزان توانمندی در روستای دارای قنات به طور معنی دار بیشتر است. معنی داری تفاوت در میزان مشارکت اجتماعی در دو روستای مورد مطالعه تایید نشد؛ اما از نظر متغیر میزان میل به پیشرفت، تفاوت میان دو روستای مورد مطالعه معنی دار است.