پایش تجهیزات سرمایشی و بررسی عوامل مؤثر بر نگهداری خون و فرآورده های خونی در بیمارستان های مازندران و گیلان

سابقه و هدف اهمیت حمل و نقل و نگهداری انواع فرآورده های سلولی و پلاسمایی و به ویژه زنجیره سرد در این است که خون و فرآورده های آن اگر به طور صحیح و در دمای مناسب نگهداری نشوند، علاوه بر عدم تاثیر درمانی، ممکن است باعث عوارض متعددی در بیمار گردند. لازمه اجرای زنجیره سرد، تجهیز مراکز بانک خون بیمارستانی، پرسنل آموزش دیده و وجود دستورالعمل های استاندارد می باشد.
مواد و روش ها این مطالعه توصیفی و مقطعی در 50 بیمارستان استان مازندران و گیلان در سال 87 انجام گرفت. همکاران طرح با مراجعه مستقیم به بانک های خون بیمارستانی و مشاهده تجهیزات مورد نظر، مشاهدات خود را ثبت نمودند. تجزیه و تحلیل یافته ها توسط آزمون همبستگی پیرسون و اسپیرمن و نرم افزار 16 SPSS انجام شد.
یافته ها در این مطالعه مشخص گردید که 17(34%) بانک خون فاقد شرایط استاندارد بودند که می تواند ناشی از عدم وجود فریزر مخصوص بانک خون باشد در حالی که همگی آن ها مجهز به یخچال مخصوص بانک خون بودند. 33 (66%) بیمارستان دارای شرایط استاندارد تعریف شده بودند. به علاوه در این مطالعه ارتباط معناداری بر اساس نوع بیمارستان(دولتی و خصوصی) مشاهده نگردید. ارتباط متغیرهایی مانند سن، جنس، سابقه خدمت و مدرک تحصیلی کارکنان با شرایط بانک خون بررسی شد که ارتباط معناداری یافت نشد.
نتیجه گیری توجه به فرآیند زنجیره سرد در تامین سلامتی خون ضروری است. اگر چه کمبود تجهیزات، یک عامل اساسی در استاندارد نبودن برخی از بانک خون ها بوده است، آموزش و نظارت مداوم توسط مراجع ذیربط در بهبود این فرآیند مؤثر خواهد بود.