بررسی خصوصیات واکنش پذیری کربنات ها دربرخی ازخاکهای آهکی ایران

این مطالعه برای تعیین واکنش پذیری و ویژگی های کربنات ها در بیست خاک (cm 30-0) از مناطق مرکزی ایران (انتی سول و آریدی سول) انجام گرفت. در این نمونه ها مقادیر کربنات کلسیم معادل (CCE)، کربنات کلسیم معادل فعال (ACCE) و کربنات کلسیم معادل غیرفعال(NACCE)، کانی شناسی کربنات ها با تکنیک XRD و سطح ویژه با روش BET بوسیله جذب گاز N2، اندازه گیری شدند. مقادیر CCE از 38 تا 228 گرم بر کیلوگرم خاک با میانگین 1/105 گرم بر کیلوگرم خاک تغییر می کرد. ACCE، بدون گذراندن خاکها از الک mm1، (ACCE1)، از 9/9 تا 6/90 با میانگین 7/32 گرم بر کیلوگرم خاک و ACCE بعد از گذراندن از الک مذکور، (ACCE2) از 4/13 تا 8/99 با میانگین 37 گرم بر کیلوگرم خاک متغیر بود. مقدار ACCE1 بطور متوسط 32 درصد و ACCE2 بطور متوسط 34 درصد کربنات کلسیم معادل کل را تشکیل می دادند. میانگین سطح ویژه خاکها، 75/19 مترمربع بر گرم خاک و میانگین سطح ویژه کربنات ها، 2/103 مترمربع بر گرم کربنات کلسیم اندازه گیری شدند. بین سطح ویژه کربناتها با مقدار رس (*46/0= r) و با CCE همبستگی خطی معنی دار (**52/0- =r) بدست آمد که نشان می دهد احتمالا با افزایش مقدار CCE از سطح ویژه آن کاسته می شود. مطالعات XRD نشان داد که کربنات غالب در خاکهای مورد مطالعه بصورت [MgxCa1-xCO3] بوده و تنها در 7 خاک پیک مربوط به دولومیت مشاهده شد.