طراحی و تبیین مدل پایداری برنامه های بهبود فرآیند براساس عوامل تقویت کننده پایداری

در پاسخ به تقاضاهای روز افزون، ناشی از افزایش جو رقابتی در بازارهای ملی و بین المللی، سازمان ها در تمام دنیا با استفاده از روش های بهبود می کوشند تولید کالا یا خدمات خود را ارتقا دهند. براین اساس برنامه ها و اقدامات بهبود فرآیند، در حوزه بهبود مستمر، مهم ترین ابزار مدیریت برای توسعه عملکرد عملیات و در نهایت حرکت به سمت تعالی سازمانی است. اقدامات، برنامه ها و تکنیک های بهبود فرآیند، از همان روزهای ابتدایی اجرا، اثرات مثبت فوق العاده و بارزی بر عملکرد و نتایج فرآیندها از خود نشان می دهند، ولی در مراحل بعدی و طی مدت کوتاهی به علت عدم پایداری یا به اصطلاح برگشت فرآیندهای بهبود یافته، دوباره افت می کنند.
هدف اصلی این مقاله معرفی و رتبه بندی عوامل پایداری فرآیندهای بهبود یافته در فرآیندهای ساخت و تولید در سازمان های ایران، در قالب ارایه مدل پایداری است.
برای دستیابی به هدف تحقیق ابتدا عوامل موثر بر پایداری اقدامات بهبود فرآیند به شیوه مطالعات کتابخانه ای از تئوری ها استخراج و سپس عوامل پایداری با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند معیاره از قضاوت خبرگان تعیین گردیده و در نهایت تحلیل خوشه ایبر روی داده های به دست آمده از مطالعه موردی بر روی شرکت های برتر ایران، عوامل اصلی مدل پایداری را آشکار کرده است.
نتایج تحقیق مبین آن است که؛ موفقیت و پایداری برنامه های بهبود فرآیند، مانند استفاده از تکنولوژی جدید، نصب ماشین آلات و تجهیزات نو، تغییرات در دستورالعمل ها و روش های اجرای فرآیند در شرکت های مورد مطالعه، نتیجه حضور عوامل پایداری شامل تعهد و حمایت مدیریت سطح عالی از بهبود، استانداردسازی فرآیندها، سیستم رسمی برای ثبت و حل مشکلات فرآیند، تماشا یا کنترل دیداری فرآیند، ارزیابی عملکرد و پاداش و درک روشن از لزوم بهبود بوده است.