راستی آزمایی پیش بینی بارش مدل منطقه ای MM5 روی ایران

در کشور ایران استفاده عملیاتی و تحقیقاتی از مدل های منطقه ای پیش بینی عددی وضع هوا در چند سال اخیر متداول شده است. با وجود این هنوز تحقیقی برای راستی آزمایی این پیش بینی ها با استفاده از روش های آماری صورت نگرفته است. با توجه به اهمیت راستی آزمایی خروجی مدل، در این تحقیق، سعی بر آن است تا خروجی های بارش مدل MM5 را در مناطق گوناگون ایران در یک فصل زمستان (اول دسامبر 2004 لغایت 31 مارس 2005) راستی آزمایی کنیم. با این تحقیق، میزان دقت و صحت خروجی این مدل و در نتیجه کارایی مدل برای مناطق گوناگون ایران در پیش بینی های تا 72 ساعته بررسی و ارزیابی می شود، که در این صورت این امکان داده می شود تا با آگاهی بیشتر، نتایج مدل را به کار بست. در این بررسی ابتدا مدل یادشده برای فصل زمستان سال 1383 برای به دست آوردن پیش بینی های 24، 48 و 72 ساعته اجرا و سپس بارندگی تجمعی 24 ساعته در پیش بینی های 24 تا 72 ساعته برای همه ایستگاه های هواشناسی همدیدی با مقادیر متناظر دیدبانی مقایسه می شود. با در نظر گرفتن ویژگی های ناهمواری، اقلیمی و میانگین بارش، کشور ایران به 9 منطقه تقسیم شده و فرایند راستی آزمایی برای هر منطقه به طور جداگانه، به انجام می رسد. با در نظر گرفتن آستانه هایی برای بارش و تشکیل جدول توافقی برای وقوع یا نبود بارش و نیز جدول های توافقی چندگانه برای آستانه های متفاوت بارش، امتیازهای مهارتی مدل برای بارش با استفاده از این جداول محاسبه و نتایج نهایی از جمع بندی تحلیل های صورت گرفته برای هر منطقه به دست می آید. نتایج نشان می دهد که مهارت مدل در پیش بینی بارش برای آستانه های بارش بسیار کم (=>1/0) و یا زیاد (10<) میلیمتر در 24 ساعت بیشتر است به طوری که برای آستانه های کم بارش در مناطق جنوبی و برای آستانه های زیادبارش در مناطق شمالی و مرتفع کشور خروجی مدل دارای دقت بیشتری برخوردار است. در تحلیل ارزش اقتصادی پیش بینی، نتایج نشان داد که ارزش اقتصادی نسبی پیش بینی های 24 و 48 ساعته حدود 70 درصد و برای آستانه های بارش، درحالت کلی 65 درصد است.