نقد و بررسی حدیث در فضیلت ایرانیان

راویان و جامعان روایی، احادیثی را به پیامبر(ص) نسبت می دهند که درون مایه آن، به نوعی به فضیلت و برتری اهل فارس اشاره دارد تا حدی که می گوید اگر علم در ستاره ثریا هم باشد، اهل فارس بدان نائل خواهند شد. این فضل و برتری در روایات، حداقل با سه واژه «ایمان»، «علم» و «دین» آمده است. این احادیث را می توان در مجامع حدیثی، کتاب های تاریخی و تفاسیر شیعه و اهل سنت جستجو کرد. در این مقاله، نخست، گستره انعکاس روایات اهل سنت که از بسامد بیشتری برخوردار است، مورد بررسی قرار گرفته، سپس به نقل های امامیه پرداخته می شود. آنگاه محتوای آن ها بررسی و دیدگاه های گوناگون درباره مصادیق آن ها مورد بحث قرار خواهد گرفت. در ارزیابی این روایات، چند دیدگاه اساسی مطرح شده است، به این صورت که گروهی با اعلام صحت و یا سکوت، موافقت خود را با آن ها ابراز داشته و برخی دیگر که تماما از متاخران هستند، مخالف این احادیث اند و تمام آن ها را جعلی می پندارند. در این میان، دیدگاه بینابینی وجود دارد که برخی از این احادیث را صحیح و برخی را تحریف شده می داند. در پایان، با بررسی رجالی و سندی روایات، به این نتیجه دست یافتیم که این احادیث از دید اهل سنت، صحیح و مطابق علم الحدیث شیعیان، ضعیف است.