بررسی تنوع ژنتیکی در اکوتیپ های علف باغ (Dactylis glomerata L) با استفاده از نشانگرهای RAPD

تعیین تنوع ژنتیکی مواد گیاهی قبل از شروع برنامه های اصلاحی و مطالعات ژنتیکی ضروریست. در این مطالعه تنوع ژنتیکی درون و بین 15 اکوتیپ داخلی به همراه 7 اکوتیپ خارجی و 3 اکوتیپ با مبدا نامشخص علف باغ با استفاده از نشانگرهای RAPD مورد مطالعه قرار گرفتند. از 40 آغازگر مورد ارزیابی، 8 آغازگر 73 نوار چندشکل تولید کردند. تعداد کل نوارهای چندشکل در درون اکوتیپ ها از 25 تا 49 نوار متغیر بود. میانگین تنوع ژنتیکی کل و درون اکوتیپ ها به ترتیب 291/0 و 181/0 و ضریب تمایز ژنی 378/0 برآورد شد. تجزیه واریانس مولکولی نیز نشان داد که بخش اعظم تغییر پذیری در درون اکوتیپ ها (28/78 %) می باشد. براساس تجزیه خوشه ای، 25 اکوتیپ علف باغ در 8 گروه مجزا قرار گرفتند. گروه بندی براساس داده های مولکولی انطباقی با گروه بندی جغرافیایی اکوتیپ ها نداشت. در تجزیه به مؤلفه های هماهنگ اصلی، سه مؤلفه اول 48/59 درصد از تغییرات را توجیه کردند. گروه بندی اکوتیپ ها با استفاده از دو مؤلفه هماهنگ اول و دوم نتایج حاصل از تجزیه خوشه ایرا تا حدودی تایید کرد. تجزیه خوشه ایبراساس داده های مورفولوژیکی، اکوتیپ ها را به چهار گروه تقسیم کرد ولی تطابق زیادی بین نتایج حاصل از داده های مورفولوژیکی و مولکولی مشاهده نشد. با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق، می توان گفت تنوع ژنتیکی زیادی در درون اکوتیپ های علف باغ وجود دارد و در گزینش ارقام مطلوب می تواند مورد استفاده قرار گیرد. از اکوتیپ های با فاصله ژنتیکی بیشتر نیز می توان به منظور تلاقی در جهت تولید نسل های در حال تفرق، جمعیت های پایه برای مکان یابی ژن ها و بهره مندی از پدیده هتروزیس استفاده کرد.